Krokisa ikusi nuen une berean jakin nuen, eta ezaguera
horrek egoera behartu batean jarri ninduen, bi lagun bikote desberdinak bide
bera gorteatzen zutela. Kulebroi honen testigua nintzen eta ez nekien nola
jokatu; ez ikusiarena egitea eta denborak konponbidea ekartzea izan zezakeen
aukera bat, edo, besterik gabe, bi aldeei gertatutakoa azaltzea. Baina, denak
diedro xarmagarri horretaz hain maiteminduta ikusten nituen, zein nintzen ni
besteen bihotz kontuetan sartzeko. Gainera, sokadatako bat, bide beretik hain
zuzen, egoera konprometitu horretatik igaroa zegoen; hau telenobela
turkiarraren itxura hartzen ari zen. Erabaki ez oso ausart batean, momentuz,
bere horretan uztea erabaki nuen, eta bidea eskalatzea, morboa nuen aurrez
aurre ezagutzeko lehen begiradako maitasun horren zergatia.
Azaroan Euskal Herrian euria egiten hasten badu jai
dugu eskalatzaileok, edo nik bezala arroka naturalean eskalatzea gustatzen
zaigunok, abstinentzia luze batera kondenatuta gaude. Egoera sostenga ezin
horri irtenbidea eman nahian pare bat egun Euskal Herritik kanpo joateko moduan
naiz, zortez Xabier Artola ni bezala, edo, gehiagoko, gogotan dago eskalatzeko,
egun horiek libre ditu.
Nora joan erabakitzeko zalantza estresagarrian
murgildurik, udazkeneko lehen elurrak zuritu ditu Pirinioetako eskalada
txokoak, Xabierrek krokis bat bidaltzen dit whatsap bidez, Cienfuensen bide
batekoa da, ikusi bezain laster hamar ok ikur bidaltzen dizkiot, planak
izugarri motibatzen nau. Internetera jotzen dut leku paregabe horretan
eskalatzeko bide gehiagoren bila, eta abisu batekin topo egiten dut:
Cienfuenseko eskalada debekatuta dago abenduaren 1etik abuztuaren 1era, amorru
handia ematen dit, ez bainaiz adi egon, beste urte batez mendi eskaladarako
tenplu horretan eskalatu gabe geratzen naiz.
Cienfuenseko planak huts egin ondoren, eta autoa
gehiegi ez erabiltzearen logikan, asteburu batean mendiko eskalada egiteko
geratzen zaizkigun aukerak ez dira asko, "-beti geratuko zaigu Peña Montañesa".
Hemen ere euria gogoz egina da, Oncinseko errepidea
erabat bustia dago, arraroa dirudien arren pozten naiz, uraren eskasia arazo
larria gertatzen ari da. Goizean, egun argitan, pareten egoera ikustean, zein
bide eskatuko dugun aukeraketa egitea erabakitzen dugu. Gau ilunaren
isiltasunean furgonetaren babesean lo egiteko prestatzen gara, lo zakuaren
gozotasunean sartu eta denetik isolatzea plazera da.
Gosaltzean, bigarren kafetera sutan jartzen dugun
unean, botatzen dut. - kanal mayoreko horma agian lehorra egongo da, nik
"Ordesa en montañesa" euritan egina dut, eta gaur eguzkia goxotan
egongo gara. Telefonoaren pantailara argazki bat igotzen dut, eta katiluetara
egin berria den kafea zerbitzatzen dudan bitartean hasten naiz Xabierri nobela
arrosaren lehen kapituluak kontatzen.
Abenduaren lehenetan eguzkia Huescako lautadaren
gaineko zeru zabalean oso beheran dagoenez Sobrarbeko Pilar burgoi eta harroak
itzala egiten dio kanal mayoreko hormari, eta iluntasun hori, gehi, guk igo
nahi dugun diedroa bustia dagoela, daramagun erritmo bizia jaistea eragin digu,
denbora eman behar diogu goiza argitsuari bere lan konpontzailea egiteko.
Nondik hasi eskalatzen bi sarrera dituen bide bat?
gehien erakartzen digunetik, ezkerretik iristen gara lehen bilera. Hemen,
inbutu batean bezala, bi aldaerak elkartu eta diedro nabarmenaren gainean
batera isurtzen dira. Txapa distiratsu bat dago lehen bilera honetan, azken
harreman sentimentalaren oparia. Ondoan, beste maitasun-aztarna bat, espit
kasko bat, harreman zaharrago baten hondarrak; gogoratu nahi dizuet diedro hau
inolako opari edo galanteriarik gabe konkistatua izan zela.
Xabierrek diedroaren gainetik hartzen du aurrea.
Liburu irekia bezalakoa da, angelu kamutsa. Poliki igotzen doa Tolosarra, oinak
hormaren bi aldeetan luzatuta eskalada klasikoaren teknika aplikatuz, plazerez
babesten da. Xabierrek, sokaren erdia ia erabili gabe, bilerara iritsi dela
oihukatzen du, diedroaren erraietan dago oraindik.
Hori da bi maitasun-harremanen arteko desberdintasun
nagusia, lehenengoak sentipen biziagoen bila, intimitatean gehiago arakatuz,
ekintza luzatu zuten, klimaxa gorago eramanez. Bigarren loturan, diedroaren
erdian arnasa hartzen da, egintzaren intentsitatea gutxituz. Paraboltez muntatua dago bilera.
Puntu horretara iritsita, maitasun-harreman biek bide
desberdinak hartzen dituzte eta gailurreraino paraleloan doaz beren bideari
jarraituz; lehenengoak eskuinera egiten du, giro atseginagoen bila. Bigarrena
zuzen doa, bete-betean klimaxaren gose. Guk lehen maitaleen bidea hartzen dugu,
bigarrena itsusi ageri delako, bustita dago, harreman toxikoa izan daiteke
handik joanez gero.
Rapelatzen jaistean, sabai handitik doan luzea
hurbilagotik ikustean, harremanak izateko gogoa pizten zait, baina beste
baterako utzi beharko dugu, baldintzek uzten dutenerako.
Kontatu dudan ipuin arrosa honen bi kapituluek, idazten
ari naizen hirugarren bati ematen diote bidea. Bertan kontatu nahi nuke nola
lortzen duten bi maitasun-harreman horiek elkar ulertzea eta elkarri errespetuz
eustea. Maitaleekin harremanetan jarri naiz eta, adiskidetasunaren konfiantzan
babesturik, nire iritzia eman diet, kasu honetan hiruko harremana posible dela.
Beti mirestu dut Christian duen esploratzaile
gaitasunen gaitik, baina oraingoan markak hautsi ditu, Boneseko horma aurkitu,
eskalada posiblea zela sinetsi eta “Monsanto, la muerte” kalitatezko bidea
ireki, nire miresmena gehitu besterik ez da egin.
Urteak behar izan ditut bide hau eskalatzeko, eta
denbora hori ez da alferrik igaro buztin lehorraren koloreko horma honetan,
pareta bideez josita dago. Bones hormara etortzeko behar izan dudan denbora
horretan zer galdu dudan jakiteko, atentzioa eman didan datu bat aipatuko dut:
hareharri hauetan eskalatzen aitzindariek ordu eta erdi behar izan zuten
hormaren oinetara iristeko; orain, ordu erditan eskaladarako materiala
motxilatik ateratzen ari zara. Arroken gainean margotutako gezi koloretsuek eta
bide zabalak artadi-baso itxian zehar zuzen eramango zaituzte eskalada
bideetaraino. Baina begietara gehien jo nauena hareharrian paraboltetako txapak
nola nabarmentzen diren da; lerro distiratsuak, bata bestearen ondoan, plaka
launetan gora, zuzen-zuzen hormaren amaieraraino. Benetan diotsuet, inoiz ez
dudala honelako inpresiorik izan eskalada-bideekin, begi-inpaktua oso handia
da.
Monsanto, la muerte bidera itzuliz, Xabierrek eta biok
primeran pasatu genuen harribitxi txiki hau eskalatzen. Oreka hutseko mugimendu
behartuek eskalada sentsazio handia sortzen dute, ez da beharrezkoa gradu
altuak gainditzea pozik sentitzeko.
Bidea lau luzetan egiten da, eta zerbait txarra
esatearren, hori da duen akats bakarra, motz geratzen da, beste horrenbeste
igotzeko gogoz geratzen zara. Gailurreko lautadatik irekitzaileak oinez jaitsi
ziren, guk ezkerreko bideko rapelak erabili genituen, eta hemen, goiko perspektiba
horretatik hormari begira, gehien ikusten da bereizi gabeko ekipamenduaren
begi-inpaktua.
Baina zer egingo diogu, emaitzek arrazoia ematen
diete, transgenikoekin produktuak azkar kontsumitu ditzakegu, artaburua zenbat
eta handiagoa izan orduan eta hobeto, munduko gosea kentzeko daude hemen, ala
ez?
