MALLOS DE RIGLOS-Via del Silencio MALLOS DE AGUERO-La Theorie du Conglo

   Bakardadeak heldutasunaren jabetza dauka, (Sinuhé Egipziarra). Urte asko pasa dira Mika Waltarin liburu zirraragarri hau irakurri nuen lehen alditik, gaztea nintzan orduan, beste begi batzuez irakurri nuen nobela, ardura gutxiagoak nituen, idatzi hau hasten dudan esaldia oharkabean pasa zitzaidan. Berriro dut liburua esku artean, Rebecak utzi dit, irakurketa desberdina egiten ari zait era handia batean, oraingoan Sinuhe Ejipziarraren istorioa; ohikoagoa, sineskorragoa, milaka urte pasatu diren arren gaurkotasun izugarria hartzen duen istorioa dela iruditzen zait.

   Gaztea nintzan ere Vía del Silencio lehen aldiz eskalatu nuenean, urte asko pasatu dira garai frenetiko haietatik, tamalez, ez dut gogoratzen norekin burutu nuen igoera eder ura.

    Picazok izan zuen zortea, eta ausardia, bide honen lehen igoera egiteko, ondoren, Jesús Gálvezek lehena era askean lortu zuen, guk, maisu Madrildarraren pausoak segituz, librean ere sinatu genuen.

    Ez zen Picazoren bidea izan egun horretan Riglosera gerturatu ninduen arrazoia, inertziak eramaten nau jadanik konglomeratu hauetara, eguraldiaren egoerak izan zuen bere pisua, eta larunbata goizean zeuden eskalatzaile piloak bultzatu ninduten bide hori hautatzea.

   Ipar haize hotz eta indartsu batek tristatzen zuen goiza, sokada gehienak, presa handirik gabe, aukeratuak zituzten bideetatik hasiak ziran eskalatzen, nire buruak bakarka eskalatzeko eskatzen didan lasaitasuna Vía del Silencio bidean aurkituko nuela pentsatu nuen. Harritu ninduen sokada bat aurkitzea bidearen bigarren luzeari ekiten, beste hirukote bat ekipatu berria duten tximinia handian zeuden.

   Vía del Silencio ere berrekipatua izan da, buril zaharrak kendu dira paraboltak jarriaz, friend eta mikrofriend sorta ederra eraman beharra dago gustura igotzeko. Era bat gomendagarria da bidea.

   Beste asmo batzuek genituen iganderako Arkaitz Yurritak eta biok, Cienfuens genuen begi puntan. Gurekin batera ziren Albert eta Esther. Elurretan esnatu zen igande goiza, gure asmoak zapuztuak geratu ziren. Albert eta Esther Katalunia aldera jo zuten, guk berriz, nola ez, Riglos aldera.

   Aspalditik Christianen bide bat egitear genuen Agueroko malloetan, egun egokia izan zitekeen La Theorie du Conglo eskalatzeko.

   Lehorra zegoen eguna Agueron, aldiz hotza, ipar haizeak gogor jotzen zuen, kanpineko Carloseri bisita egin ondoren eskaladari ekin genion.

   La Theorie du Conglo lehen luzea oso delikatua da, lokatza eskalatzearen modukoa, bai Arkaitz, eta bai ni ere, heldulekuak hautsita erori ginen. Hurrengo luzeetan haitzaren kalitateak asko hobetzen da. Nahigabe, bigarren eta hirugarren luzeak batean igo nituen, hirugarren luzea soilik 7b ongi jarria litzatekela iruditu zitzaigun bioi. Bat-batean ekaitzaren barruan ginen sartuak, haize bortitzak elur malutak ekartzen zituen, azkenengo bi luzeak lumazko txaketa jantzita igo nituen.

   Sentsazio oso onarekin jaitsi ginen biok, Dakota line bidearen rappelak erabili genituen, harrigarria dirudi arren gozatu egin genuen.

ORDESA- Garrafon - Dret a Decidir

   Asteburu luze bat igaro dudan sentsazioa dut, alde batetik emankorra izan da eskalada kontuetan, beste aldetik, didaktikoa gastronomian.

   Ostegun iluntzean Ordiziako mendizaleak elkarteko kideek gazta dastatze batetara gonbidatu ninduten herriko sozietate gastronomiko batean. Mahiaren inguruan bildu ginenen artean, bitxikeria moduan, gazteena ni nintzan. Bertan ginen mendi elkarteko bazkideak, Goierriko mendizale beterano taldeko kide batzuk, eta Idiazabal gaztaren jatorri deitura mundura zabaltzen lan itzela egiten ari diren Gazta kofradiako bi lagun ere. Interesgarria iruditu zitzaidan gazta kofradiako kide hauek Idiazabal gaztari buruz eman ziguten txarla, Idiazabal gazta nola dastatu aholkuak barne. Kuriosoa iruditu zitzaidan gazta zati bat probatu ondoren, honek ahoan utzitako zaporea kentzeko aitzakian, ardo zuri kopari ematen genizkion zurrupadak.

   Ardi esne usain nabarmena, eta, zapore freskoa zuen gazta berri batekin hasi genuen dastatzea. Honen gustua ahotik kentzeko Albariño ardoa aukeratu zuten kofradiakoek. Ondoren, bi urte pasatxo zuen gazta eldu batekin jarraitu genuen, jadanik esne zaporea galdua zuen gazta bat zen hau, gatzagiaren gustu lehorra hartua zuena. Oraingo honetan gazta honen aho garbiketa egiteko txakolina hautatu zuten kofradiakoek. Keatutako gaztak ere probatu genituen, gustu berezia hartzen dute gazta hauek, Jerezeko manzanilla lehor batekin ausartu ginen aho garbiketaren errituala egiteko.

Albert-en krokisa. Guk bidea kateatu genuen eta 7b gogorra iruditu zitzaigun.

   Gaztaren zaporea izan nuen ahoan sartua asteburu osoan, ardo zuriak ez zuen lortu guztiz ezabatzea, Gorka Lertxundirekin Ordesan eskalatu nituen bi bideei gazta forma hartu nielarik.

   Garrafoi bidearekin hasi ginen, larunbata eguraldi apartaz argitu zuen.”Gazta” zaharraren zapore indartsua hartu nion bideari, ongi asentutako ahogozoa uzten duen mokadua da, Kotatueroko ur freskoak ez du lortzen ahotik kentzea, luzez luze, hartuz joaten zaren gatzagiaren zaporea. Furgonetara jaitsiak ginela, zerbeza hotz bana eskuetan genuela lortu genuen bakarrik gustua ahotik kentzea, hurrengo “gazta” probatzeko prest ginen jadanik.

Sugegorri baten bisita izan genuen bigarren luzearen bileran.

Hirugarren luzearen hasiera

Laugarren luzea.

Zazpigarrena.

Udazkeneko fruituak

   Dret a decidir “gazta” berria da, zaporea asentu gabea duena, igoeran momenturo freskotasun gustua jario du, ausardia agertzen duena mokadu bakoitzeko. Asko gustatu zitzaigun “gazta” hau, furgonetan edan genituen zerbeza guztiak ez ziren nahiko izan gustu berri hori ahotik kentzeko. Erabili genuen krokisa eta guk egindako eskalada ez zetozen bat, beraz, guk egindako igoera krokisean azaltzen animatu naiz.

Krokis orijinalaren gainean gure trazadua marraztua.

Bigarren luzean, dirudi, gu pittin bat eskubitik ibili ginela.

Hirugarren luzea.

Bilera guztiak egin behar dira.

Laugarren luzearen hasiera.

Bosgarren luzea.

Seigarren bilera guk eskuinean egin genuen.

Zazpigarren luzea, gure bariantean.

   Ordesako eskalada izen jatorria duten “gazta” onak egin izan dituzte artzainek Ordesako hormetan, gustukoa dut izen jatorri hori duten artzain berrien “gaztak” dastatzea. Izen jatorriak berezitasun batzuk eskatzen ditu, hortik kanpo egiten diren “gaztak” suzedaneo bat dira.

ANSO- TOZAL DE ESPELUNGA - Culo spray

   Ez da bat-batean gertatzen, denbora behar izaten du gauzatzeko. Mantso dator normalean, udan erreken urak, suabe, etenik gabe, iturburutik itsasorako bidean puntu batetan urloa topatzen duten bezala . Ez zaitu egoerak harrituko, kontziente zara pasa den denbora ez dela alferrikakoa izan. Garrantzitsuena, erreken urak egiten duten moduan, urloa gainditu eta, itsasorako bidea jarraitzea da. Niretzako sentsazio hau, beterania izanen da, eskalatzen harrapatu nau, normala, eskalada izan bai da nire pasioa, bueltarik ez duten azken hogeita hamabost urte hauetan.

Lehen luze gupidagabea

   Enekoren azken eskalada proposamenarekin etorri zen sentsazio nabarmen hau, Zurizako Espelunga horman dagoen Culo spray bidearekin hain zuzen ere. Mikel Pérez de Larraya, Ander Zabalza, eta, Mikel Ironizaren laguntzarekin zabaldutako bidea dugu. Iruñako alpinista belaunaldi berria ditugu, oso indartsu datozenak, segida emanez beti goi mailan egon den Nafarroako alpinismo giroari.

   Culo spray bidearen krokisa eskuan nuela gertatu zitzaidan narratzen hari natzaizuen zalantza arraro hori, -kapaz izango naiz gazte hauen proposamenarekin aurrera egiteko?, ni eskalatzen hasi nintzenean, orain hiru hamarkada, eskalatzaile hauek jaio gabeak ziran oraindik.

 Bigarren tirada

   Burutazio bitxi hauekin espelunga hormaren itzal babesean geunden iraileko ostegun lasai batetan. Bidearen hasieran, gora begira, lurretik hamar metrotara dagoen bigarren parabolta deigarri egin zitzaigun, bertatik mosketoi bakarti bat zegoen zintzilik, gure aurretik bidearekin saiatutako sokada batena seguronik, nire sentsazio arraroa handitu besterik ez zuen egin honek. Bere herioarekin kontziente, baina, borrokarako prest dagoen gerlaria bezala, nik, luzearekin astea eskatu nion Enekori, katu oinak jantzita herioa bilatu nahi nuen. Horrela izan zen,urte guzti hauetan horman erantsia ikasiak nituen ia truku guztiak probatu nituen, eta, amore eman besterik ezin izan nuen egin, haitzakia ahoan nuela, hirurogei garren hamarkadako haurrak, jaiotze kopuruaz handiak izan omen ginen, gehiengoak berriz, altueraz, eskasak. Enekoren txanda etorri zen ondoren, oni ere pausoa trabatu zitzaion, bera berriz ez zegoen amore emateko prest, dena galdua zegoela pentsatzen hasiak ginen unean, pauso gupidagabea gainditzea lortu zuen.

Hirugarrena

   Zorioneko gu, penagarria izango litzaiguke pauso eskas honengatik hurrengo luzeetan dagoen eskalada kalitatea galtzea.

Laugarrena

   Bigarren tirada izugarri ona da, arrakala eskalada modukoa dugu. Ezkerrean kokatua dagoen lehen parabolta ez genuen txapatu, zuzen sartu ginen arrakalara.

   Hirugarrena ere mundiala da oso, luzea, soka bakarrarekin egin genuenez tentuz joan behar izan giñan igurtzia ekiditeko.

Bosgarren luzea

Bosgarrena

   Eskalada erritmo ona generaman, tiradak bata bestearen atzetik azkar igotzen genituen, gozatzen gindoazen. Azken luzean geundela harrapatu gintuen eguzkiak, zartako bat izan zen, gustura egotetik sufritzerainoko distantzia txikia da.

Ezkaurre tontorra

Ur horma

Seigarrena

   

Zazpigarrena

      Urdaburu bidetik errapelatu genuen, pozik, ezinezkoa zirudiena egitea lortu genuelako.

Saia eta Ugatzarekin batera, bera izan genuen gure eskaladaren testigu bakarra