Mohamedi irribarre
borobil bat marraztu zitzaion aurpegian hatz lodiarekin ongi keinua egin
nionean. Beduino lodiak nire izena zeraman karteltxo bat zeukan eskuetan, Ammango aireportuan gure
zain zegoen.
Mohamed nekez mugitzen zen, arnasa hartzeko ere ahalegindu behar zuen. Gizon sendoa zen Beduinoa. Bere txilaba marroi zimurtuarekin, eta sandalia arruntekin, pertsona abandonatu baten itxura zuen. Zioenez hogei urte zeramatzan taxilari lanetan, lehenago soldadu izan omen zen. Bere autoa hondarraz betea zegoen, inguratzen gintuen basamortuko hondarra, dastatu ere egin genezakeena.
Mohamed nekez mugitzen zen, arnasa hartzeko ere ahalegindu behar zuen. Gizon sendoa zen Beduinoa. Bere txilaba marroi zimurtuarekin, eta sandalia arruntekin, pertsona abandonatu baten itxura zuen. Zioenez hogei urte zeramatzan taxilari lanetan, lehenago soldadu izan omen zen. Bere autoa hondarraz betea zegoen, inguratzen gintuen basamortuko hondarra, dastatu ere egin genezakeena.
Goizeko ordu
bietan iritsi ginen Rum herrira, hiru ordu eta erdiko bidaia Aman hiriburutik egin ostean.
Mohamedek Atayeken etxean utzi gintuen, honek gela bat utzi zuen prestatua
guretzat.
Atayek Beduinoa da, eta beraien moduan janzten
da ere, txilaba eta buruko zapiaz. Gaztea, argala
eta garaia da. Ilea, begiak eta azala ilunak ditu. Mendiko eta basamortuko
gidaria da. Turismotik bizi da, eta horrekin familia aurrera ateratzen du,
emaztea eta hiru alabak.
Nahiz eta oso nekaturik oheratu, ezin izan
genuen ongi lo egin. Lokartu eta
handik gutxira, megafoniaz otoitzak ozenki zabaltzen hasi zen imama. Handik lasterrera argia
sartzen hasi zen hautsez betetako leihoetatik, hemen goizeko seietan argitzen
du. Eta gure
atsedenaldirako kaltez, Janila, Atayek-en alaba
gazteena, gu ezagutzeko irriki zegoenez, gure gelako ate ondoan jolasean
zebilen lehen ordutik mota guztietako hotsak ateraz.
Gelako atea
irekitzean, zirrara eragin zigun inguratzen gintuen neurrigabekeriak,
basamortuko hareak mendi eta hareharrizko dorre erraldoiak osatuz altxatu
zirela zirudien. Paisai gogor
honen kolore nagusia marroi iluna zen, eguzkiak erretako harearen tonua, hemen
ez zegoen landaredi izpirik.
Horma tente hauek
hareharrizko motakoak dira. Harri garratza da, inguru guztia bezala, lixa
dirudi. Harria hatzekin ukitzean hondar partikulak sentitzen dira larruazala
urratzen. Aitzitik, harri
mota hau biguna da, zizelkatzeko erraza, lur gutiziatu hauetan bizi izan diren
kultura ezberdinek mendeetan zehar egin duten bezala.
Horma guztiak ez dira onak eskaladarako, gehiena haitz hauskorra da, azukrea
moduan eskuetan desegiten dena. Tarteka, naturaren kapritxoz, haitz sendoa
dago, arrakala eta helduleku egokiaz beteta, eta hau eskalatzaileentzat gozamena da. Oso baliagarria
izan dakiguke egon den norbaiten aholkuei jarraitzea, eskalada-bide onenen
zerrenda izateak leku zoragarri honetako egonaldia salba diezaguke.
 |
| Aquario bidea |
 |
| Aquario bidea Atayek gosari
ugaria ekarri zigun, jaki goxoz betetako erretilu bat, etxean ekoitzitako
produktuekin; oliba txiki eta mingotsak, tomatea odola baino gorriagoa,
arrautza-tortilla; kolore horiak bere kalitatea eta freskotasuna
salatzen zituen. Bidaia luzearen
ondorioz nekatuta bageunden ere, eguna aprobetxatu nahi genuen, ez genuen
egunik soberan, eta eskalada zerrenda luzea zen. Rumeko kale itsugarrietara
eskalada-materialez betetako motxilak bizkarrean genituela atera ginenean,
beste planeta batean geundela zirudien: hareazko kalean gora gindoazen astiro,
bidegurutze batean gamelu-karabana bati pasatzen utzi behar izan genionean.
Animali eder horietako baten gainean zihoan gameluzain harroak adeitasunez
agurtu gintuen urrutiko lurralde idorrean desagertu aurretik. Ametsa zen hau, mila eta bat gauetako ipuin bat. Jebel-rumen ekialde horma
handia zen lehen eskalada egunerako helburua, herriaren gainean
tente hilarri erraldoi bat bezala altxatzen den pareta. Aquario eta mano Negra bideen konbinazio bat eginez hareharri mingots
honekin kontaktuan jarriko ginen. Bide hauek materialez nahiko hornituta daude, bizkorrak dira eta bide beraietik rappela daiteke.
Asko gustatu zitzaizkigun, oso atsegina izan zen eskalada.  |
 |
Raid mit the Camel bidea |
 |
| Raid mit the Camel bidea Bigarren egunean,
gau luzearen ondoren, indarberrituta esnatu ginen. Atayek-en etxean egotea, eta
eskalatzea beste ezertan pentsatu beharrik ez izatea lagungarria da
horretarako, bizitza perfektuaren antzekoena da. Gosari atsegina
dastatzen genuen bitartean eskalada aukera ezberdinak aztertzen aritu ginen.
Chemari eta biok ados geunden zerbait gogorragoa probatu genezakeela; Raid mit
the camel bidea aukeratu genuen. Bide ezin hobe
hau ere Jabel-Rum bikainean dago. Luze ikusgarriak ditu, konbinatuz;
pitzadurak, plaka eskalada eta sabaiak. Pareta handiko giroa lehen luzetik
azkenera arte senti daiteke. |
 |
Abu Adina Towers |
 |
| Lionheart bidea |
 |
| Lionheart bidea Hirugarren
egunean basamortu amaigabean barneratzea erabaki genuen, eta oinez irten ginen
herriaren babesetik hondar kiskalgarria zapalduz. Abu Adina Towerrera gindoazen, Lionhearth bide
ospetsua genuen helburu. Ikaragarri ona
iruditu zitzaidan bide hau, ikusgarria, eta ez bakarrik eskalada gaitik, lekuak
ere ez du parekorik. Ordura arte, egin
zizkiguten eskalada-bideen zerrendak eta eman zizkiguten aholkuek ez ziguten
hutsik egin. Bide paregabe hau
eskalatu, horma tente honen punta kamutsa zapaldu eta rappelatuz jaitsi
ondoren, naturak ikuskizun aparta eskaini zigun; ekaitz giroa sortzen ari zen,
eta gure basamortu zeharkaldi guztia, paretatik herrira gauez eta tximista eta
trumoi artean egin genuen, euri pixka bat ere egin zuen, ezohikoa paraje lehor
hauetan, sekulako esperientzia izan zen. |
 |
| N. Nassrani ekialde aurpegia |
 |
| Guerra Santa bidea |
 |
| Guerra Santa bidea |
 |
| N. Nassrani gailurrean |
Laugarren
eskalada burutzeko Atayek-en laguntza behar izan genuen, bere 4x4
ibilgailuarekin N. Nassrani paretara eraman gintuen, eta haue ere esperientzia izan zen, Ibilgailuek
basamortuan zehar joan-etorrian uzten dituzten gurpilen arrastoari ziztu bizian
jarraitzen genion bitartean, pentsatu nuen posible izango zela neurrigabekeria
hori guztia ikustea eta ezagutzea, eta gustura jarraituko nuela urrunean
sumatzen zen orizonterantz.
Arnaud Petit eskalatzaile
frantsesaren Gerra Santa bidea jarri genuen helburu. Bide ikusgarri hau egin
genituen eskalada bideetatik zailena izango litzateke, baina ez da konpromiso
handiena duena. Ekipatuta dago Guerra Santa bidea, zinta express hutsez eskalatu daiteke. Asko
gustatu zitzaidan marra ikusgarri hau, eskalada pausu ederrak ditu plakan.
Eguna haizetsua zen,
eta hori traba izan zen egun osoan zehar, batez ere hormaren tontorreko
ikusmiraz gozatu ondoren rappelatzen hasi ginenean, haizeak eskalada-sokak
mugitzen zituen alde batetik bestera horma lakarrean, eta haietako bat
katigatzera iritsi zen, zorionez eta ahalegin handiz askatzea lortu genuena.
 |
| Jebel um Ejil pareta |
 |
| The Beauty bidea |
 |
| The Beauty bidea |
 |
| The Beauty bidea Azken eskalada
bideak, bidaia zoragarri honetako bosgarrenak, haran ikusgarri honetako beste
horma handira eraman gintuen, Jabel um Ejil hormara. Nekatuta geneuzkan
gorputza eta behatzak odol bizian. Eskalada-sokek ere ez zuten guk baino itxura
hoberik, soken kanpoko zorroa arrokarekin igurtziz suntsituta baitzuten. Leku
paregabe honi agur esateko aukeratutako bideak The Beauty du izena. Eskalada
zaila ez bada ere, bidearen izenak adierazten duen bezala, benetan ederra da. Horma honetara
iristeko Jabel-Run dotorea atzean utzi behar duzu, bata bestearen aurrean
baitago. Hurbilketa ere asko gustatu zitzaidan oraingo honetan, urrats
bakoitzean mota, forma eta kolore desberdinetako animaliak, landareak eta
arrokak aurkituz joaten zara, ibilaldiaren bi orduak laburrak egiten dira. Eskalada bide
lirain honek arrakala sistema garbi eta perfektua jarraitzen du kalitatezko
harkaitz batean, non fisureroak eta friendak modu erraz eta egokian jartzen
diren. Ez da luzea, sei luze
ditu, igo eta errapelatzen jaitsi azkar egiten da. Herriko buelta
Kharazen Canyon arroilatik egin genuen. Arroka zizelkatzen duen pitzadura sakon
horrek Jabel um Ejil mendia alderik alde banatzen du, eta N. Nassrani hormako
haranetik, aurreko egunean egon ginen lekutik, Rum herriraino gurutzatzeko
aukera dago. Azken zatia baino ez genuen jaitsi eta paisaiaz txunditu ginen,
pena hartu nuen osorik ez egiteagatik.  Rumeko kaleak  |
 |
| Nabateoen tenplua |
Rum herria ez da polita, nire mendebaldar ikuspegitik begiratua utzia dago, zikina. Aldi baterako egina dagoela dirudi, Beduino kanpamentu bat moduan, edozein egunetan dena bildu eta hanka egiteko prestatua. Eta, betiere,
hondarrak basamortuari nekez irabazi zaizkion espazioak berriro erreklamatzeko
arriskupean.
Hormetan aurkitu
dituzten Petroglifoen arabera, jakintsuek badakite Tamudiako kultura leku
honetan zaharrena zela. Nabatearrek ere bazituzten beren herrixkak hemen, Petrako
biztanleak Nabateokoak ziren. Allat jainkosaren tenplua, Jebel Rum azpian
dagoena, Nabateoe kulturaren froga bat da. Adituek diote Nabateotarrak
Beduinoen arbasoak zirela.
JEBEL RUM East dome
*Aquarius + Mano negra. Lau luze egin genituen lehen egunean.
*Raid mit the Camel. Denbora falta, azken lau luzeak ez genituen igo. Logistika arazoak.
JEBEL RUM South
*Lau luze igotzen ditugu,horietako bat berria, nahastu garela konturatzen garen arte. Logistika arazoak.
ABU ADINA TOWERS
*Lionheart
N. NASSRANI
*Guerra santa
JEBEL UM EJIL
*The Beauty
Ez da zaila Wadi Rum-era bidaiatzea, oso
turistikoa da Jordania, eta ondo hornitua dago hotel eta garraio publikoz. Gu
denbora justuaz ibili behar genuenez Ayatek-en zerbitzuak kontratatu genituen.
Norbait interesatua balego hemen du bere email helbidea. Eta baliagarri
izango zaizue jakitea ordaintzen genituen prezioak honako hauek direla:
Atayek Hamad Al-Zalabea
*Taxia Ammango aireportua - Wadi Rum 90JD
*Gosaldu + Afaldu + Lo egin 20JD egun
*4x4 autoa N. Nassrani 30JD
Euro bat 0,75JD aldatu genuen guk. Aqaban
Amman-go aireportuan baino aldaketa hobea dago.
Bidai hau nire lagun
Chemari-rekin egin dut.
