PLAZAOLA - BIAHIZPA ( Andoaindik Irurtzuna bizikletaz eskalatzera )

Otietan, hasi aurretik

    Errediooo !!! Euskaldunago sentitzen naiz gaur. RH- kiskaltzen daukat. Hau genetikoa behar du izan. Bestela nola esplikatu hain setati izatea. 
   Batek behin Azpeitiako plazatik butano botila bizkarrean hartu eta Ernio mendi puntara igo zuen, zamak lurra ikuitu gabe noski. Beste batek,  24 orduetan txindoki punta hamaika aldiz igo eta jaitsi zuen, ia izerdirik atera gabe hau ere. Bada gure artean ehun millaren proba motz geratzen zaionik, berrehun millara arte segitzeko kapaz izango litzatekeena. 
   Nik ere parte hartu nahi dut euskal egoskorkeri rankinean, modu apalean noski, ezin nahiz konpara atleta hauekin. Nerea beste gauza bat da, baina, hori bai, burugogorkerian burugogorrena.

Biahizpetara iristen

Andoaindik bizikletaz Irurtzuna eskalatzera

   Ez da ohikoa eskalatzera joateko txirrindua erabiltzea, are gutxiago kotxea hormaetatik minutu batera uzteko aukera izanik. Nik ordea askotan erabili izan dudan garraio mota da txirrindua, plazerragaitik batzuetan, eskalada eguna hobetzeko ideiaz, edo, beharrez, familiarekin furgonetaz egiten ditudan irteretan bezala, goizeko lehen orduan denak goxo goxo lo daudela, nik nere bizikletan eskalada trastoak hartzen ditut eta joaten naiz nire saioa egitera.

Ahizpa handiaren hego pareta

   Eduardo Martinez del Pison Geografian katedradunari irakurri nion ausnarketa batetan zioen, "Alpinistak mendiak eta hormak geroz eta gertugo ditugula, eta hori gure kalterako dela, egin behar izaten ez dugun inguratzean asko galtzen dugula, urrun dagoen mendia beti izango dela erronka handiagoa, eta hori dela gure kirolaren funtsa". Zergaitik ez hasi etxeko mendiak urruntzen?

Karnaza bidearen hasiera

    Kontatu nahi dizuedan egitaldia, Andoaingo Otieta parkean hasi zen. Plazaola tren zaharraren bidetik abiatu nintzen txirrinduan goizeko bederatzietan, Irurtzungo haitzak nituen helburu. Txirrindu parrillan motxila bat neraman lotua, jana eta eskalada materialez betea.
   Gustora hasi nintzen udaberriko goiz fresko eta garbian pedalei eragiten, irriki nengoen abentura honi forma emateko.

Karnaza bigarren largoa

   Lehen atsedena Lehitza herrira iritsi nintzenean egin nuen, bide baztarrean geratu nintzen ura eta jan pixka bat hartzera. Ziur nago ordua telefonoan kontsultatu nuela, ez dut baina gogoratzen, ez bai du garrantzirik, hau ez zen denboraren krontra zijoan erronka bat.
   Lekunberri herrian egin nuen bigarren geldialdia, gustu handiz hartu nuen kafesnea eta gosez jan nuen gozoa, geltoki zaharrean izan zen. Nafarroako herri eder honetan bukatzen da Plazaola trenbide zaharraren zatirik ikusgarriena. Andoaindik honuntzako bidea ikaragarri ederra da; Leitzaran erreka arana, zuhaitz miresgarriz betetako baso ezeak, gaua bezain ilunak diren tunelak.

Caballe bidearen bostgarrena

     Lekunberrin  errepide normala hartu nuen, tren zarraren bidea berreskuratzen ari dira oraindik eta urte gutxi barru Iruñara iritsiko omen da bide berde hau.
   Irurtzuna iristen ari nintzela errepidean geratu nintzen aho zabalik, nire begi aurrean ahizpa handiaren horma tentea nuen, besteetan baino handiagoa azaltzen zitzaidan, heleazina. 
   Bizikleta bide ondoko zulo batetan izkutatu nuen eta pareta gerturatzen hasi nintzen, erronkaren bigarren zatiarekin hasi behar nuen, eskalada. Nire asmoa Karnaza bidetik hasi eta Cabelle bidearekin konbinatuz ahizpa handiko puntara iristea zen.

Caballe bidearen zazpigarrena

   Gustura hasi nintzen haitzean gora, paretari metroak irabazten nion einean hobeto sentitzen nintzan, lasaiago. Hau ez zen ohiko eskalada bat, ez nituen bide hau egiteko normalean erabiliko nituzken materialak eraman, erronka hau burutzeko ezin nuen zama asko garraiatu, beraz, igoeraren zati gehienak babesik gabe egin nituen.
   Ahizpa handiaren haitz punta zorrotza zapaldu nuenean gustura sentitu nintzan nere buruarekin, harro egindakoarekin. Denbora gutxi egon nintzan sentsazio hori dastatzen, Andoinera bueltatu behar nintzan, han bukatzen zen bidaia, eta, itzulera luzea izango zela banekien.
   Lekunberrin, geltoki zaharreko kafetegian, ospatu neun nire zoriona, zerbeza kaña eta bokata jan nituen plazer handiz. Hemendik Andoain arteko bidea oso jasangarria egin zitzidan, tripa bete ondoren presa guztiak ezabatu bai nituen.
   Oraindik egun argi dexente zegoela iritxi nintzan Otietara. Baina, aitortu beharra daukat ezin dudala Euskaldun nortasuna hain harro eraman. ¡¡¡ nekatua iritsi nintzan !!!

Ahizpa handiaren gailurrean. Bidaiaren erdia egina neukan.

ANDASTO - Yetivasco + CUETO AGUERO - Burujana



                                                      OROIGARRI

    Hau eta gehiago merezi zuen Anttonek. Guri, eta orokorrean Euskal alpinismoari eskainitako laguntza handia izan da beti. Mendian egiten diren ihardura guztian zituen gogoko Anttonek. Denak bultzatu eta lagundu zituen. Hala ere, Alpinismoarekin zerbait berezia zuen. Berak zioen bezala, "mendian kirol desberdinak burutu daitezke, denak dira zilegi, baina Alpinismoa gehiago da, mendizaletasunaren arrazoia da, ihardura guztien harrobia".

   Gailurrak dira alpinismoaren helburu, lurra eta zerua elkartzen diren azken puntu hori. Nola iritsi gailur horretara mendizale bakoitzak erabakitzen du, alpinistak bide zailena hartzen dute beti.

   Antton Bandrestaz ari naiz. Euskal Mendizale Federakuntzako lehendakari ohiari buruz. Bere mezu elektronikorako helbidea erabiliz osatu dugu eskalada bide honen izena. Yetivasco. Izan dezala Anttonek, Anboto mendiaren itzalean dagoen Andastoko haitzean, gure omenaldi xumea.

                                          YETIVASCO BIDEA

   Andastoko haitzak, Urkiolako parke naturalaren barruan kokatzen dira. Espazio babestua izanik eskalada erregulatua dago. Irailetik  Abendura dago baimendua eskalada. Kepa eta biok zabaldu dugun bide honetatik kanpo beste aukera batzuk ere baditugu eskaladan jarduteko. Paretaren eskuin partean sei luze dituen, "Belladonna zapoa eta zikuta" bidea dago. Ezkerreko plaka konpaktuetan berriz, hiru edo lau bide ”deportibo”  aurkitu ditzazkegu.

   Iristeko bi aukera ditugu: Arrazolatik; auzoa pasa eta errepidea segituko dugu bukatzenden arte. Puntu honetan parkin haundi bat dago. Lur pista bat hasten da hemen, aukera dago oraindik kotxez metro batzuk aurrerago segitzeko. Pista gorantz hasten denean, pinudi baten hasieran, kotxea baztarrean utziko dugu. Oinez malda astun bat segituz, orientazio pixka bat behar da, hiru ordu laurdenetan pareta azpira iritsiko gara. 
   Aramaio herriko auzoa den Gantzagatik da bigarren aukera. Bide hau erosoagoa da. Gantzagan,  Urkiolara doan pista bat hasten da. Pistaren hasieran kartel bat dago ibilgailu baimenduak bakarrik pasa daitezkeela adieraziz, jende askok puntu hau pasa eta gorago dagoen parkinga batean uzten dute kotxea. Gantzagako pista, Tellamenditik datorren pistarekin elkartzen denean langa bat dago, parkinga eskuinetara. Kotxeak egoten dira maiz. Autoa utzi dugun puntutik pixka bat aurrera segiz, Andastoko paretak ikusiko ditugu, aurrean, behe partean. Lur bide batetik pareteruntz zuzen joango gara, Arrazolako bidea da hau, pareta azpi arte eramaten gaituena. Hogei minutu eskax izan daitzezke, kotxea goiko parkingean utzi badugu.    

BURUJANA BIDEA

   
 

   Luze berri bat zabaltzera dijoan eskalatzaile batek burua bere lekuan behar du izan. Horrela ez bada oso gaizki pasa dezake, edo, arriskutsu gertatu. Gainera txapuzero irekiko du, harriari sekretuak atera ezinik. Burujana izenak hori adierazi nahi du, burua ez badago behar den lekuan ezin dela abentura bide bat ongi eskalatu.

    Cueto Agero paretan zabaldu dugun bide berri honek bederatzi luze ditu. Oso bariatuak dira tirada denak. Hasierako bi luzeak belarrez nahiko zikinak daude, ez dute beste helbururik, hirugarren tiradako haitz pañoaren azpian jartzea baino. Elegante hitza erabili nezake hirugarren tirada hau deskribatzeko. Ona eta ondo zabaldua dagoela ausartzen nahiz esatera. Laugarrenak, diedro fin eta harriz delikatua den tarte bat hartzen du bere hasieran, plaka erdi etzan batzuk geroago. Bosgarrena tendentzi berdinekin hasten da, plakaz eta ezkerrerantz diedro laranjaren azpira iritsi arte. Segitzen duten hurrengo hiru tiradak beste kontu bat dira. Idatziaren hasierako txapa, eta bidearen izenaren zergatia bati bat zati honetan dago. Zer heldu, nola aseguratu, nondik joan, denak dira zalantzak, dena dago grabitatearen menpe, eskalatzailea ere bai. Naiz eta fisura diedro bat izan, alde batetik bestera ibili beharra dago bide errazena bilatu nahian, kostatu zitzaigun. Azken luzeak, bederatzigarrenak, azkar atera gintuen paretatik.

  

Hirugarren tiradan

     

Diedro fisuraren azpian

Seigarren tiradan