PEÑA MONTAÑESA - Leyendas de Patones, La del Centro

 

Sarrera hau irakurtzeko pazientzia baduzue, aldaketa batez ohartuko zarete, akats bat zuzentzeko hartu dudan erabakiaz. Ez da izan azkar gertatu den gauza bat, une batean, bere denbora behar izan du sendotzeko eta gauzatzeko. Izan ere, zer dago barkamena eskatzea baino ausartagorik? Eskalada, behintzat, ez.

Ez dena aldatu historia ematen den lekua da, horma bera da, Buerda Orratzen dorre ikusgarria, eta bere gailurrera igotzeko nire gogoak. Baina ikus dezagun pausoz pauso.

Euritan iritsi ginen Oncisera, gaua itxia eta desatsegina zen. Furgonetaren fokuen argia ahula bazen ere gai izan nintzen herrixkan aldaketa batzuk ikuskatzeko; lehen aurrerabidearen arrastorik ez zegoen tokian orain kotxentzako aparkalekua eta bide zidor seinaleak zeuden. Horrek zer pentsatua eman zidan; eskalatzaileak hamarkadak daramazkigu inguru paregabe hauetan endredatzen, gora eta behera mugitzen gure trasteekin, eta ez ditugu infraestruktura guzti hauen beharrik izan. Hodei beltzak iragarri nituen, garai txarrak naturaren alde basatiaren maitaleentzat, beste behin ere eskalatzaileak izango gara filmeko gaiztoak.

Aurreko gaueko ekaitzaren ondoren, sinestezina zirudien egunsentia argia eta atsegina izateak, lozakuen babesean jarri ginenean zerua gure gainera erortzen zen, hurrengo egunerako eguraldi onaren iragarpena okerra izango zela apustu egin genezakeen. Gosaria luzatu egin zen; Chemarik eta biok denbora asko generaman elkar ikusi gabe, gauza asko genituen kontatzeko. Eta zer hobe, Peña Montañesako kareharrizko horma erraldoiak lehen eguzki izpiek laztantzen hasten diren une labur horretan, furgonetaren erosotasunean kafe mingots on bat hartzen dugun bitartean solasaldi alai bat baino?

Ez genuen presarik, bide berriak irekitzeko asmorik gabe gindoazen, eta eskalatu nahi genituen bideak ez ziren luzeak, horrek ematen zigun denbora erritmo lausengari bat hartzeko.

Bi bide generamatzan buruan; Leyendas de Patones eta La del centro, azken honetatik hastea erabaki genuen, lehorragoa egongo zela pentsatuz. Oso pareta tentea da Canal Mayorreko horma, sabaiz betea; gogoan dut Kepa Escribanorekin Ordesa en Montañesa bidea eskalatu nuenean euria ari zuela eta modu duinean egitea lortu genuela. Asko gustatu zitzaidan aipatu dudan bide hau, eta oso ona iruditu zait La del centro; bigarren eta hirugarren luzeak espektakularrak dira, baina batez ere hirugarrena nabarmentzen da.

Irteera honen helburu handinahia ez zen deskribatu dudan bidea; ilusioa beste linea batean jarrita neukan, Leyendas de patones bidean, agujas de la Buerda erakargarrian.

Idazten ari naizen honetan, sarrera hau nola konposatu buruhaustean nahastuta nagoela, Buerdak oroitzapenak ekarri dizkit, eta orratzera itzultzeko gogoa beste arrazoi batengatik izan dela pentsatzera iritsi naiz; eskalada honek kapitulu bat ixteko edo berriro hartzeko aukera eman didalako izan dela ausnartu dut. Izan ere, hainbeste esan nezakeen eta ezer esan ez nuen eskalada bat zama handia izan da niretzat urte luze hauetan: La prima bidearen kronika ahulean irudi batek protagonismoa hartu zuen, izenburuaren balizko komikotasunari umorea kenduz. Beraz, Buerda orratzera bueltatzeak krokisa berrikusteko aukera eman dit eta erabaki bat hartu dut; argazkia ezabatzea. Hemen duzue sarrera horren esteka:

http://non-stopeskaladabloga.blogspot.com/2012/06/pena-montanesa-que-riesgo-tiene-la.html

Honekin Que riesgo tiene la primari buruz idatzirik gabe utzi nuen azalpena gehitzen diot Leyendas de Patones bidearen kronikari:

Gogoan dut Peña Montañesarako bidaian irrati guztietako albistegietan ekonomiari buruzko albisteak baino ez zirela entzuten, eta hitz bat zela, niri gaztelaniaz aditzean, grazia handia egiten zidana: arrisku-saria edo prima de riesgo.

Modu horretan elkartu nintzen Chemarirekin Oncinsen, egoera ekonomikoak grazia handiagoa ematen zidala kezkatzeak baino. Izugarri dibertitu ginen elkarrekin egon ginen bi egunetan; Madrildar eskalatzaile handiarekin izan ditudan topaketa guztiak alaiak eta umoretsuak izan dira eta dira gaur egun ere.

   Agujas de la Buerdan txunditu ninduen bide zaila eta konpromezu handikoa zabaldu genuen. Eskalada honi izen bat jartzerakoan, duen edertasuna eta konpromezua goraipatu nahian, Montañesako bidaian irratian ekonomiari buruzko albisteetan entzun nuenari hitz joko barregarria egin nion, "Que riesgo tiene la prima", izenburu bezala bururatu zitzaidan eta horrela proposatu nion nire lagunari. Honek berehala baietz erantzun zidan. Beraz, Buerdako orratzean bizi genuenaren krokisak, gure abentura pertsonala islatzen, sexu-desiraren balizko arriskuak eskaladakoekin parekatzen saiatzen da; bulkadaz bakarrik jokatzen badugu, segurtasun-neurririk hartzen ez baditugu, kolpe ederra har dezakegu.

Baina akats bat egin nuen: Behin etxeratu nintzenean, Chemarik eta biok ireki genuen bide itzelaren krokisa marrazten ari nintzela, paper gainean espazio zuri bat geratzen zen, bibujoaren trebetasuna banu neure eskuez marrazki batekin beteko nukeena. Bibujoaren dohaina ez dudanez, niri erakargarria egin zitzaidan argazki bat aurkitu nuen interneten, eta krokis polemikoan itsatsi nuen gero. Eta hortik ondorioak; krokis xumeak zeharkatu behar ez zituen zelaiak zeharkatu zituen, eta horma handitik kanpoko giroetan epaitu zuten, eta ez nago batere harro horretaz, eskalada baten berri emateko sortu baitzen.

Ausnarketa egin diot guzti honi, eta iritsi naiz gaizki ulertu honen arrazoia argazkiko imagenak estereotipo bat islatzen duelako izan dela, ez delako irudi orokor bat, egokiagoa litzateke argazkiak emakume guztien edertasun sexuala islatuko balu; aurkitu ez dudanez, krokisean fede onez jarri nuen argazkia erretiratzen dut. Eta zin dagizuet argazkia ezabatu dudanean lasaitasuna sentitu dudala, eta, aldi berean, bide eder honen krokisak gehiago erakarri nauela; gauzak nola aldatzen diren.

Guzti hau esanda heldu diezagun sarrera honen protagonistari, Leyendas de Patones eskalada bide ikaragarriari:

Madrileko lagun talde batek lagunduta, eta ziur nago umore bikainez, 2014an sortu zuen Chemarik Leyendas de Patones bidea. La Prima bidearen ondoan, pitzadura sistema nabarmen batean, hasten da Leyendas de Patones. Eta paraleloan doaz bi bide eder hauek, harik eta laugarren luzean, trabesia luze batez, arrokazko plaka trinko bat ezkerretik eskuinera gurutzatzen duen. Hasierako luze hauek zailtasun-maila ertaina badute ere, eskalada garbikoak dira, eta Chemariren zigilua dute; beraz, lasai eta tentuz igo behar dira. Ikaragarri gustatu zaizkit.

Laugarren luzearen ondoren, Leyendas bideak beste bide on batekin egiten du topo, Devorando la vida. Bosgarren luzean, une batez, elkar ukitzen dute, baina azken bide honek eskuinetara dagoen arrail zabal batetik jarraitzen du eta Leyendasek ezkerretara dagoen haitz plaka zorrotz batetik. Luze hau, bosgarrena, zen gure erronka. Ireki zutenean, ezin izan zuten behetik kateatu, eta ordutik galdera ikur bat darama krokisak. Nire masailak harrotasunez gorritzen dira galdera ikurra hau kendu ahal izan diodalako: Lehen begiratuan argi ikusten da arrokazko plaka leunak zailtasun handia duela. Oin finak erabiliz eta helduleku txikiak hartuz, pausoz pauso, aurrera egin behar da. Hiru parabolt daude harkaitzezko plaka zorrotz honetan jarrita, eta esan behar dut, azken paraboltaren txapajea ez dela eskura geratzen, bidetik kanpora ateratzen zaituela, soka pasatu ondoren hasierako posiziora itzuli behar izateko. Hemen mugimendu zail batzuk egin behar dira harkaitzezko belarri on batera iritsi arte, friend bat jartzen da, eta oinik gabe, regleta bertikal fin txiki batzuk hartuz, irten egin behar da konpromiso egoera horretatik, adrenalinarekiko mendekotasuna dutenentzat gozamena. Hor ez da festa amaitu, nahiz eta zailtasun-maila jaitsi, oraindik 25 metro geratzen dira bileraren segurtasunera iritsi arte.

Azken luzea, seigarrena, blokeen arteko paseotxo bat da, eta arretaz heldu beharko zaie, helburua Devorando la vida bideko rappeletara joatea da, hortik jaitsiko baikara.

Irteera honetan bi eskalada bide txiki eskalatu ditudan arren, aurrera pauso handia eman dudanaren sentsazioa daukat. Mendiak, natura, ez dira aldatzen, edo gu ez gara gai eraldaketa horiek hautemateko. Aldiz, pertsonak, ikasteko jaio gara, eta horrekin eboluzionatzeko.

ZIORDIA ERTZA - Bidelagun

 

Proiektuaren berri izan nuen lehen une hartan, harridura sortu ez ezik, beldurrak eta aurreiritziak areagotu ere egin zitzaizkidan, sorkuntza hori egiteko behar bezain duina eta merezia ez nintzela sentiarazi zidan; Euskal Herriko hormarik esanguratsuenean bide berri bat zabaltzea proposatzen ari zitzaidan Aritz, asmo handikoa proiektu horretan bidelagun izatea.

Harrituta begiratu nion, kezkati, leku sakratu batean sartzeko tentatzen ari zitzaidan, eta ni zalantzaz beterik nengoen; - horma hori tenplu bat da, eta txapuza bat egiten badugu? Aritzen azalpenak entzun ondoren, trazatua zein izango zen jakitun izan nintzenean, harrotasun puntu bat piztu zitzaidan, eta proiektuan bidaide izatea erabaki nuen.

Ziordiako ertza, Nafarroan egon arren, Arabako Egino eskalada eskolaren barruan kokatu izan da beti: Iztar-ezur itxura duen bizkarrezur hau 70. hamarkadan izan zen eskalatua lehen aldiz. Saialdi asko, sokada ezberdinen artean, behar izan ziren monolito erraldoia gainditzeko. Ahalegin horretan, gazte ausart horiek, hainbat aldaera ireki zituzten horman zehar, eta gaur egun horietako bat, kirol eskaladarako hornitua izan bai zen, Ziortzako ertza bidea kontsideratzen da.

Irudi batek mila hitzek baino gehiago balio badu, laurogeiko hamarkadan Vicente Peralesek idatzi zuen eskalada-gidari begiratu bat ematea proposatzen dizuet, " Egino, paseos en vertical " , eta kontatzen ari natzaizuen honetaz ideia bat egingo duzue.

.

Denbora dexente behar izan dugu Aritz Azkuek eta biok Bidelagun bidea eskalatzeko. Eta ez naiz eskalada egun efektibotaz ari, bost egunetan sortu bai genuen bidea, baizik eta, inbertitutako denbora osoaz ari natzaizuet; hiru urte luze behar izan ditugu bidea txukundu, bukatutzat eman eta krokisa argitaratzeko erabakia hartu dugun arte.

Eguneroko konpromiso saihestezinak eta erdian harrapatu gintuen covid maltzurra izan dira proiektua denboran luzatzeko arrazoiak. Hiru urte horietan, gure proiektua astiro gauzatzen ari zen bitartean, beste bide bat gehitu zitzaion Ziordia ertzeko jaiari: Gokyo, Donostiako lagun batzuen eskutik. Zorionez, azken sorkuntza honek, gure bidearen ondoan hasten dena, oro har, monolito handiaren eskuinaldean dauka bere jokalekua.

Hiru bideen artean sortutako errespetua eta sinbiosia izan dira bidearen izena aukeratzeko orduan inspiratu gaituzten arrazoiak; Bidelagun. Horixe goraipatu nahi izan dugu, eskalada estilo ezberdinen arteko ulermena, baina batez ere, eta hau letra maiuskulaz idatzita uzten dut, eskalatzaileen arteko ADISKIDETASUNA, Aritz eta bion arteko adiskidetasun lotura.

Eli Azurmendiren margo bikaina.

Premia larri bati erantzun nahian; etxe ondoan eskalada bideak sortzea: eta ez naiz xehetasunetan sartuko, luze jo dezakedalako, nahiz eta istorio interesgarria izan, agian beste batean kontatuko dut.

  Esaten ari nintzaizuen bezala; Goierrin eskalada bide berrien sorkuntzan murgilduta nengoela, bere antzinako distira berreskuratzeko ahalegin bakarti titaniko batean idortua, eztarri egarritsu baterako ur freskoko trago bat bezala agertu zitzaidan Aritz Azkue (Galdakao 1980); malda astuna igotzen nindoan, zama eta erantzukizun gehiegi motxilan sartuta, ezinean, lehen urrats txarrean oreka galdu eta nire zama guztiarekin hankaz gora erortzeko arriskuan. Aritzek, bere betiko irribarrearekin, bizkar-zorroaren pisua arindu zidan, eta Goierriko eskalada berriro loratzen ikusteko ilusioa partekatu genuen. Horregaitik, magnesioz zikindutako behatz lodi eta itsusi hauekin idatzia uzten dut; eskerrik asko adiskidea. Aipatu beharrekoa da ere, bidearen izena Nerearen ideia izan zela, Aritzen bikotearena.

Bidelagun bideak ziordia ertzaren ezker aldetik jotzen du gora, sabai handiaren eskuineko muturretik abiatzen da, eta eskalada librean plaka bertikal horiek gainditzeko modua aurkizen du. Berehala monolitoaren ertzaren bila doa, metalak imanaren erakarpenari jarraitzen dion bezala. Lehen tirada ondoren, eta ia trazatu guztian zehar, ertzaren ondoan joaten da paralelo, bidekide duen ertz klasiko bidearekin bat.

Iñaki Mendizabalekin egindako errepikapena.

Lehen tirada honek, aipatu dudan denbora dilatazio horretan, aldaketa bat izan zuen. Hasierako trazatuan sabai handiaren ezker aldetik egiten zuen gora, eta zeharkaldi luze batean, kalitate ezin hobeago eskaladan, bileraren segurtasunera iristen zen. Luze ikusgarri honek hurrengo luzeek dituzten zailtasun-antzekotasunekin jarraitzen ez zuenez gero, 6a pluseko luze bat da, eta zeozer gogorragoa bilatzen, orain deskribatuko dudan luzea sortu genuen. Krokisean lehen luze hau trazadura etena batekin markatua geratzen da, eta aipatu nahiko nuke aldaketa zailtasun iritzi bat segitu dugulako dela, zeren biak edertasunean pareko dira.

Etzanda dagoen diedro batean hasten da Bidelagun bidearen behin betiko lehen luzea, eta berehala plaka trinko eta tentera pasatzen da; Parabolta dago hemen. Ondoren, pitzadura orizontal eta zabal batekin topo egiten du, lau zenbakidun kamalota beharrezkoa da. Hemen kokatzen dira luze honen zailtasun handienak, arrakala hau eskuin-ezker zeharkatzen. Gero, pitzadura sistema bertikal bat segitzen du bilera arte; iltzea dago kokatua.

Bigarren luzea; nire iritziz, ikusgarria da, mugimendu elegante asko ditu eta haitza ezin hobea dauka. Eskuin-ezker tendentzia du, beti ertzarekiko paraleloan eta harri bertikalaren bila. Lehen luzeko arrakala sistemak segida du hemen eta honi jarraitzen dio metro batzuetan. Hau bukatzean, sabai handi bat baino lehenago, plaka konpaktu batetik gora tiratzen du. Eskalada pauso gogorra du zati honek, haitz plaka bertikala; parabolt batez babestua dago. Zuhaitz batzuetara iritsi bezain laster, ezkerrera biratzen du, eta sabai txiki bat gainditu ondoren, luzearen bigarren zati konplexuan sartzen da, plaka tekniko batean. Ezkerretara dagoen diedro nabarmenean bilatzen du segurtasuna eta bilera muntatu ere.

Lehen luzearen aldaera.

Hirugarren luzearen berezitasuna, bileratik atera eta berehala zailtasunekin topatzen dela izan daiteke. Eskuinetik ezkerrera egiten den pasabide tekniko bat da; horrela, bilera gainean dagoen sabaia gainditzen du, eta, ondoren, pitzadura handira sartzen da berriro, kontrako norabideko zeharkaldi batean. Sarrera hori gainditu ondoren eskuinera egiten du zertxo bat sabai nabarmen bat saihestuz. Azken zatian plaka liso eta konpaktu batekin egiten du topo, ezkerrera tiratuko dugu hemen, beste bide bateko parabolt batzuetatik gertu, eta hortik eskuin tendentzia hartuta orratzaren puntara iritsiko gara. Tirada oso luzea da hau, 55m.

Laugarren luzearekin hasteko lehendik orratzatik errapelatu behar dugu atzeko muino txikira, hamabost metroko errapela da zelai malkartsuraino. Bidelagun, Ziordia ertza bidearen ezkerretara kokatzen den bilera batetik, zelaian hamar metro beherago, zuhaixka batetan, hasten da.

Horma tente batetik jotzen du gora, betiere ageriko eskaladaren bila, nork bere burua babesteko aukeraren bila. Buruhaustea izan zen guretzat laugarren luze hau, buelta asko eman genizkion ekipamenduari dagokionez egokiena izango zenari. Zabaldu genuenean garbia atera zen luzea, baina ikusi genuen konpromezu asko hartzen zuela eskaintzen zuen harriaren kalitaterako. Gainera, eta Iñakirekin egin nuen errepikamen batetan gertatu zitzaigun, bidetik ateratzeko arriskua zegoen. Beraz, parabolt batzuekin hornitzea erabaki genuen.

Esan dudan bezala, deskribatutako hasierako gune bertikala igaro ondoren, helburua goiko sabaia izango da, pasatu egin behar da harri trinko ederreko plaka bat hartzeko. Gainean dauden zuhaitz batzuetan egiten da bilerara.

Bosgarren tiradak bidearen luzerik onena izendatzeko txartelak ditu, naiz eta ez dituen eskalada pauso gogorrenak, mugimendu ikaragarri politak dauzka. Berrogei metro luzera du eta bilera paregabe baten saria dauka bukatzean, erlaitz erosoa artea zuhaitz sendo baten babesean.

Hurrena, seigarrena, gailurraren gertutasuna agerikoa dela, oztopo natural batekin egiten du topo, sabai handi eta lisu bat. Sabaia hau sahiestea helburu duen luze honek, lehen itxurari aurre eginez, kalitate handiko eskalada ezkutatua dauka. Sabai handi honen azpian putreek habia egiten dute. Beraz, umatze-garaia kontuan hartu beharko dugu ahalik eta traba gutxien egiteko. Sabaiaren azpitik igaroko gara zailtasun handirik gabeko eskalada batean, eta metro batzuk gora egitean parabolt batekin egingo dugu topo, hemen bilera egin daiteke, baina aurrera segitzea gomendatzen dut. Luzea hau zapore atsegina uzten duen horietakoa da, gustu naturala dario mugimendu bakoitzeko, zentzumen guztiak asetzea lortzen duen tirada horietako bat. Paraboltetik aurrera diedro ireki eta tente batetik egiten du gora, heldulekuetan eta aseguramendu puntuetan eskuzabala. Erdibidean, diedro irekiak sabai txiki batekin topo egiten duenean, ezkerrera biratzen du horma tente eta pitzatu baterantz. Tarte hori eskalada-mugimendu politak eginez gainditzen da, beste sabai txiki batera eramango gaituztenak, han, eskuinera egiten du zeharkaldi luze batean zelai eseki batera iritsi arte, bilera erosoa muntatzen da bertan.

  Azken luzeak, zazpigarrenak, pitzadura zabal eta tente bat erakusten digu aurrean, zelai esekira iritsi garenetik igotzeko irrikan egon garen pitzadura. Aurrez aurre erasoko diogu pitzadura erakargarriari, eskuak bere sakontasunean sartuta; friend on bat eta iltze zahar bat erabiliko ditugu pasabide zail hori babesteko, azken piton hori jada jarrita zegoen eskuineko horman. Hiruzpalau mugimendu egin ondoren, sabai baten azpian, eskuinera egiten du iltze lerro zahar batekin bat egin arte, eta hortik iristen da desiratutako gailurrera.

   Zutaz hamaika kondaira entzunak nituen, eta zuk idatzitako eskalada kronika dezente irakurriak. Goierriko hormetan eginak zenituen lanak ongi miatuak nituen, eta askotan sufrituak ere. Goizetan, Jentilbaratzako paretan uzten zenituen magnesio arrastoak arratsean segitzen nituen nik, eta esan behar dizut, Olentzero bezalakoa zinela niretzat, zure atzetik ibili arren inon topatu ezin. Hau 2010eko kontuak dira.

   Hurrengo urteko udaberrian Unai Leterekin geratu nintzen Urdianen eskalatzeko, eta lan bilera baten ondoren zurekin zetorrela jakinarazi zidan. Urduri nindoan topaketara, baino ikusi zintudanean… txikia, ximur betea eta irrifartxu, jajajaja; arrazti ederra pasatu genuen. Etxera itzuli nintzen Zaldibiako Haitzarte eskalada eskola erakutsiko zenidala hitzematearekin, eta Nereari lagun berria nuela esanez, irribarre biribila neraman ahoan.

   Bi mila eta hamabian, egun batetik bestera, goizak libre edukitzera pasatu nintzan; orduan konturatu nintzen zergatik berandutu ginen elkarrekin topo egiten. Eskalada goizak ezagutu nituen, eta nireak bihurtu nituen ere. Ulertu nuen nola maite duzun Goierri eta, nire erreinu bilakatu nuen. Ogibidea aldatzea bultzatu ninduzun; gogoan dut Balerdira eskalatzera gindoazela hartu nuela erabakia, eta suhiltzaile bihurtu nintzen. Zure akatsak ere nireak bihurtu nituen; txapa gutxi, dibertsio asko, jejejee. Eskalada mota hori ezagutzen hasi nintzenetik, ordutik hona berritzen saiatu naizen eraldaketa izan da. Mila adibide jar nitzake, baina bada une bat, juxtu ere bide honetan, memorian grabatuta daukadana. Bidelagun bidearen azken luzea irekitzen nengoela blokeatuta egotera pasatu nintzen momentua: dardarka nituen oinak,izerdi hotza bizkarrean, beldurraren ondorioz barre inozoa ahoan. Adorea eskatu nizun egoerari buelta emateko eta zuk ahoa frutaz beteta zeneukala esan zenidan: - ezin badek jeitsi adi eta nik emango zioat!!. Jajajaaa. Esaldi horrek helduleku kamutsak erregleta on bilakatu zituen, itsaspenean nituen oinak erlaitz zabalak bihurtu, eta kokatuak nituen friend eta fisuak 12ko parabolta gaitik aldatu ziran, adorea bilatu nuen. Tontorrean nintzen jadanik, nik proposatutako bidea bukatua, zuk erakutsitako teknika eta estiloa erabiliz gainera. Pozik nengoen Bidelagun izan ginelako. 

   Eta zerk eraman ninduen Ziordiako ertzean bide posible bat ikuskatzera?: Bi mila eta hamabostean, Club Vasco de campingo kideak, Antton Gorrotxategi buru zutela, Ziordiako eskubiko paretan eskalatzen zenbiltzan. Gu garai hartan Lizarrustin, Gorokarastako horman, tope goxatzen genbiltzan ere eskalada bideak marrazten. Lanera bidean nindoala, Ziordiako paretei begiratzen nien, errepideari jaramonik egin gabe askotan, eta lineak antzematen nituen, denbora batera Anttonek egia bihurtzen zituenak. Gogo itzela nuen zonalde horretan bide bat irekitzeko baina Lizarrustik harrapatuta nindukan; eskalada tradizional estiloa, km0an, ederra zen. Gorokarastan bide berrien aukerak desagertzen zindoazen eran Ziordiako momentu iritsi zela antzeman nuen. Zazpika bidearen eta Ziordiako espoloiaren artean dagoen kofaguneak deiadar egin zidan eta informazioa bilatzen hasi nintzen. Lanerako bidean nindoala, Ziordiako irteeran geratu nintzen, eta reflex argazki kamerekin argazki on parea atera nizkion hormari. Eta tate!!, belarrak erdi tapatuak, arrakala sistemak antzeman nituen. Eskalada garbian bide posiblea ikusi nuen, baina gogorra izango zela zirudien. Interneten ordutxo batzuk sartu nituen ere eta ez zen ezer agertzen, argi zegoen zonalde horretan ez zegoela biderik. Nire ideia planteatu nizunean asko harritu ninduen zure aurpegiak. Ez omen zenuen pareta hori ikusita, naiz eta zazpika bidea bakarka egina izan. Raro-raro.

   Kostau zaigu bidea bukatzea baino pena merezi izan du. Eskertu nahi dizut bukatzeko presioa sartu ez izana. Eskerrak ere Nereari, bideari izena emateagatik. Mikelek eta biok ez genuen izen txukun bat bilatzen. Ziordiako espoloi bide mitikoari omenalditxo bat egin nahi genion bidearen izenarekin baino ez genuen izen politik lortzen eta Nereak bere lehen burutazioarekin dianaren erdian eman zuen; izen bat bi esanahirekin, bikaina.

ARITZ AZKUE  

 

PICO OLIBON - Siete vidas

 

Zazpi bizitza izango banitu, ez nintzateke alpinista izango, beste izateko arrazoi bat aurkitu beharko nuke, existentzia bera aldatuko bailuke. Galtzeko gutxi edo ezer ez baduzu, zertarako saiatu zure betiko denbora muturreko bizipenez betetzen?

Galdera substantzial hau bururatu zitzaidan, eta antzeko beste asko, Pico Olibongo Siete Vidas bidearen laugarren luzearen aurrean. -Zerk bultzatu zuen horrela konprometitzera lehen igoera egin zuen alpinista? Agian betierekotasunaren bila zebilen? -Eta gu, alpinistok, eternitate hori hartuta dagoela jakinda, balio-proba horretara itzultzen garenok, zer bilatzen dugu? Bizitzeko gogoa, atzera ezin egiteko aukera.

Baina aurreratu naiz, historia hau hasieratik hastea hobe izango dut:

Pirinioak alpinismoa praktikatzeko ondo edo gaizki dauden ez dakizun egoera alrebesean zeuden; elurte handi batek, ia ahaztuta ditugun horietako bat, elurrez bete ditu behe-ibar guztiak. Eta zeure buruari galdetzen diozu, -nola egongo dira orduan gailurrak? Logistikako galdera horretatik kanpo, zalantza gehien sortzen duen arrazoia Interneteko jarduera alpinistiko eza da, mendizaleentzat informazio-iturri bihurtu baita. Azken aste hauetan ez da alpinismo jarduera interesgarririk izan.

Zalantza horiek guztiek sabela ziztatzen ziguten bitartean, Iñigo Andola eta biok, bi foku dardartiz argiztaturik, Lizarako aterperuntz errepidean gora gindoazen, metro erdi elur karretera alboetan genuela. Gaua aparkalekuan igaro genuen.

Hurrengo egunean, iratzargailu desegokiak erabakitako ordua zela jakinarazi zigunean, beste zalantza batek egin zuen bat lehen aipatutakoekin; gaua epela zen, hego haize bortitz batek gogor astintzen zuen. Ez neuzkan denak nirekin, egoeraren arabera ez zegoen Pico Olibon eskalatzeko baldintzarik, eta uste nuen, halaber, ezin izango ginela hormaren oinarrira iritsi. 

Ez ginen goiz haizetsu hartan goiz jaiki ginen bakarrak izan; hiru talde Sarrioen haranera abiatu ginen, elurraren gorabehera aldakorretan etengabeko erritmoa hartzen saiatzen ginelarik. Hasiera zalantzagarri horretan, bi mendizale eskiatzaile zeuden, gainerako taldeekin lehian, beren aukeraketa egokiena izan zela frogatzeko; taulak bota soilen kontra. Bernoaren eztarriaren hasiera haizetsura iritsita, frogatuta geratu zen ez zela eskiatzeko lekua, edo goizegi goiztiartu zirela; agian eguerdiko eguzkiak gauzak erraztuko zizkien. Bota sinplean gindoazenen arteko lehia ere bagenuen, batzuek granpoiak jantzita eramaten genituen eta beste batzuek ez, Bernerako arroilaren malda aldapatsuak erabakigarriak izan ziren lehia hori argitzeko ere. Edo agian ez, Iñigok eta biok ez genuelako aukera bera erabili eta aldea ez zelako aipagarria izan. Kontua da, espero gabe, eroso gindoazela Estaneseko ibon bikainerantz Sarrioen haranean.

Pico Olibongo horma tentea lehorra ikusten zen, ozta-ozta elur beta zuriren batek neguko eskalada posibleren bat markatzen zuen. Alde handia zegoen behe-ibarretan pilatutako elur kopuruaren eta gailurren artean; haizeak, bere lan etengabean, leku batetik bestera mugitu zuen elurra. Eta hor erabaki genuen zein bide igo, horma ikaragarriaren azpian; gaur egun horma honetan hiru bide daude eta horietako bi negu-estilokoak dira, Tope Luxury eta Siete Vidas. Azken bide horren aldeko apustua egin genuen, paretan zegoen elur apurrak ibilbidea gehiago markatzen zuelako.

Harri koskor baten ordez almendra bat erabili genuen gure patua erabakitzeko, nik eskuineko eskua aukeratu nuen eta fruitua bertan agertu zen, eskalatzen hasi nintzen. Atsegina izan zen testatzea, harkaitzean itsatsita zegoen elurra sendoa zela ohartzea, gorantz joateko adinako kalitatea zuela konturatzea. Horma zurian alde batetik bestera ibiliz, lehen luze amaigabea gainditzea lortu nuen. Triangelu formako hormaren azpian geunden, eta handik jatorrizko bidea eskuinerantz doa elur-zelai zabalak hartuz, baina guk zuzen tira egin genuen, ezkerrerantz joera pixka batekin, gainean genuen erlaitz nabarmenera iristeko.

Hurrengo luzea, hirugarrena, oso polita iruditu zitzaidan, aurrekoak ere bai, baina xarma berezia zuen honek, zailagoa eta babesteko hobea izateaz gain.

Laugarrena izan zen igoera honen gakoa, idatzi honi hasiera eman dion inspirazio iturria. Iñigori egokitu zitzaion, almendrak agindu zuen bezala, eta bihotzez eskertu nion fruitu lehorrari bere hautaketa; supituki erlaitz zuriaren jarraikortasuna eteten zen eta hamar metro lehor, lau eta bertikal ikusten ziren gure aurrean, hondoren, berriro, erlaitzaren segurtasunera itzultzeko. Hamar metro nahikoak dira desira bati uko egiteko, egindako ahalegin guztia bertan behera botatzeko. Baina hau ez zen Iñigoren kasua izan, Azkoitiarra erronka horretatik airoso atera zen, alpinismoko mila batailatan lortutako tenplea azaleratuz. Luze honetan zailtasun teknikoa eta esposizioa bateratzen dira.

Baina nire kasuan ere gauzak ez ziren askoz hobeak izan; eskalada mugimenduak zeharkakoak direnean, eta, gainera, esposizioa altua bada, ia antzekoa da sokaren aurretik edo atzetik joatea, kolpea berdina da. Hortzak estutu eta eskularruak erantzi behar izan nituen, infernuko zeharkaldi hartatik onik irten ahal izateko, bizpahiru mugimendu egin behar izan nituen harkaitzari esku biluziekin helduta. Horrek eskuetako min bortitz bat eragin zidan batzarraren segurtasunera iritsi nintzenean, eta zain egon behar izan nuen pixka batean, izerdi hotz batek nire aurpegi zurbila bustitzen zuen bitartean, min latz hori pasatu arte.

Eskalatzeko gai izan nintzenean bosgarren luzea igotzen hasi nintzen. Luze hau Ravier bidekoa da, eta Siete Vidas bidearekin partekatzen du. Oso ona da, alpetar giro bikaina du, gozatu ere egin nuen.

Luze bat falta zitzaigun Pico Olibon gailurrera iristeko, Iñigok azkar igo zuen elur malda.

Gure ametsezko gailurrera iritsi ginenean, haize bortitz batek agurtu gintuen, eta, harekin batera, burrunba batek, berunezko perdigoiak balira bezala, doinu errepikakor eta setatia bat.

Arrotz sentitu nintzen punta hartan, non beti pentsatu izan nuen ausartentzako lekua besterik ez zela. Han behean, Aspeko haran zuri eta urrunean, festa bat zegoen, milaka eskiatzaile amorru adrenalinikoan zebiltzan, mendiaz gozatzen, beren ahalegin fisikoarekin ordaindu gabe, arrokazko idulki horretara iristeko guk eraman genuen borroka gogorretik kanpo eta axolagabe.

Tristatu egin nintzen; - bi mendizale beterano besterik ez gara, askatasunaren amets utopikoarekin. Isilean, izoztutako malda nabarmenak jaisten hasi ginen errealitatera itzultzeko.