2024(e)ko uztailaren 20(a), larunbata

DESFILADERO DEL CARES - Los Tichis, Fake

 

Aurpegia freskatzen digun euri txikiak ez du kaleko zorua bustitzen, aldiz, sortzen duen laino zuri hezeak lortzen du mendi harritsuak gure begirada egitez irrikatsutik ezkutatzea. Kareharrizko horma trinko eder hauek dira Alex Kamerlander eta biok Arenas de Cabralesera egin dugun bidaia bizkorraren arrazoia. Bidai motz hau eta zer eskalatuko dugun zoriak hautatu du, ahaztua nuen eskalada krokis batek, aspaldi Ibrak whatsappez bidali zidana, bere lesioagatik helarazi nizkion animoek nire telefonoaren pantailan agerrarazi duena. Alexi erakutsi besterik ez dut behar izan gure noranzkoa markatzeko.



Iker Artolarekin egin nuen ihazko bidaian, Wabi Sabi bidea eskalatu genuenerakoan, ikusi nuen horma ikusgarrian dago gure erronka. Ez da Los Tichis pareta tentea zeharkatzen duten marra ausart horietan errezena, ez eta zailena, ba daude arnasa kentzen duten proposamen beldurgarriagoak, denborak idatziko du osasunak uzten didan hauek saiatzen.


Jende multzoak kemena ematen du, furgonetak errepide ondoan lotarako geldirik topatzeak debekuaren beldurra lausotu digu, segurtasun gehiagorekin segitzen dugu aurrera. Cares ibaiaren errepide bukaeran geratu gara, mendi bidea hasten den puntutik aurrerago, pistaren bazterrean. Ez da hau kotxeak uzteko leku egokitua, gutxiago gaua bertan pasatzeko, gure eskaladatik ahalik eta hurbilen dagoenez, egokia egiten du.


Goiz griseko argi itzalia esnatzean, paisaia basatia zabaltzen du gure aurrean, piztientzako egokia, hauntzak dira hemen errege. Ibai gardenak sigi-saga egiten duen amildegiaren sakonetik harkaitzezko dorre zorrotzetaraino, naturak gainezka egiten du. 

Tamalez, blaitzen nauen soseguzko sentipen hori, ez du asko irauten. Biltzen gaituen isiltasun organikoa zarata mekanikoz betetzen doa, Desfiladero del Cares bidearen bazterrak autoz topera egongo dira dagoeneko, eta gure ondoan pilatzen hasten dira kotxeak puzle bat bezala. Arraro begiratzen gaituzte mendizale hauek eskalada materialea prestatzen dugun bitartean.



Erosoa da horma hurbiltzeko bidea, bukaera duen pista bat da, koskada bat bezala haitz bizian zizelkatutako pasoa. Zaila da arreta oinezko pausoetan jartzea, gainean ditugun horma ikusgarriak askotan desbideratzen dute gure begirada, estroputz egin ezkero amildegian behera erortzeko arriskua dago.



Ez dugu luzeen zozketa egin, ni prestatu naiz eskaladarekin hasteko, Alex komunetik pasatu beharrak eman dit aurrea hartzeko aukera, hormaren azpira itzuli denerako goruntz irteteko zain nengoen.

Lehen luzeak ez du zailtasunik, ezin dugu esan ederra denik ere, pareta kilkilgarriaren oinarrira eramaten zaitu, horma gorri tentearen azpira.



Bigarrengoarekin hasi genezake aldeko kalifikatiboak erabiltzen. Horma tentean sartzean harkaitzaren kalitatea hobetzen da, eta eskalada mugimenduak plazera sortzen dute, bikaintzat jo dezaket.
Hirugarrenak txorrera tipoko pareta motz bat du hasieran, friendaz babesten dena, eta hau ez da oso ohikoa horrelako eskalada motan, berezitasun horrek sentsazio berriak sortu ditu nire zentzumen dagoeneko ohituan.


Laugarrena txapela kentzekoa da. Luze egin dakigukeen tirada honetan, plaka teknikoen eskaladari aurre egin beharko diogu. Nabarmentzekoa da bilera aurreko zatia, gogorra bezain ederra.

Seigarrenak du bidearen luze zailena izatearen ohorea, eta bai da puntutxo bat gehiago, kalitatean ordea berdin jarraitzen du, dena da aparta.

Zazpigarrenak paretatik ateratzen zaitu, Cares ibaiko arroila erraldoia atzean utzita. Ez lehenago tiradaren hasieran estutu gabe, pauso okertu bat du bileratik irten eta berehala.


Errealitatearekin topo egiten duzu hankak orizontalean jarri bezain laster, Cares amildegiko bidearen ondoan zaude eta ikuskizun bihurtzen zara mendizale andanarentzat, beste behin ere arrotz sentituz.
Bidezidor zabaletik behera irudi bat nabarmentzen da gora eta behera dabiltzan mendizaleen artean, bizkarrean daraman petate mardulak salatzen du, gazte honek masifikazio horizontala utzi eta bertikalaren bake-espazioan sartu nahi du. Bere parera hurbiltzen garenean, eta, nahiz eta eguzkitako betaurrekoak eraman, bere irribarre betearen bidez identifikatzen dut, Víctor Sánchez da, bostekoa ematen diogu elkarri. Eskalada-gune bateko kide dela harro esan dezakeen pertsona bat badago, Asturiar hau da. Elkarrizketa alaiak berpiztu egiten gaitu, beste bide bat egiteko prest gaude, bideak ezabatu behar ditugu, Victorren erritmoan lana pilatzen ari zaigu.


Furgonetan mokadu azkarra egin eta eguneko bigarren bidearen bila abiatzen gera. Oraingoan ere ez dugu eztabaidatu, Fake bidea ezin hobeto egokitzen da gure beharretara.


Hormaren azpira iristean bat batean gure desioa zearo hozte da, berrehun metro gorago dagoen gailurretik harriak hasten dira erortzen. Ahuntzak madarikatzen ditugu, azpian daukatenaz kanpo, gure buruen gainean lasai bazkatzen direnak. Zuhurtzia eta egin nahiaren arteko borrokan bihotz beroak irabazten du, Alexek lotzen du soka muturra eta goruntz igotzen hasten da.


Azkar pasatzen zaigu harrikada bat jasotzeko beldurra, bigarren luzearekin hormak bertikalitatea irabazten du eta gure kalkuluen arabehera harri batek jotzeko aukera hasko jaisten da.

Beste behin gozatu egiten dugu, ez zaigu Fake bidearen metro bat ere txarra iruditu.


Grabedadearen indarra aprobetxatuz, igo garena baino askoze azkarrago, horma rapelatzen dugu. Beherakoan, beste bide batzuen aztarnak ikusten ditugu gure ondoan, eta ziur gaude eskalada onak izango direla. Eta horrek pozten gaitu, zeren automatikoki hasten baita hurrengorako atzera kontua.























 
























2024(e)ko maiatzaren 4(a), larunbata

EGINO - TORRE DE LA LEZE / Egino Bizirik



Memoriarik gabeko eskalada-gune bat, egilerik gabeko liburu bat bezalakoa da, pertsonalitatea falta zaio. Paper orri zurien gainean inprimatutako letrek istorioak kontatzen dituzten bezala, hormen gaineko trazadura bihurriek istorioak gordetzen dituzte. Narrazioek sinadura behar dute, eskalada guneak sortzaileak, bestela umezurtz, ahul gera daitezke, edozeinek alda ditzake bere nortasuna; eskalada gune bat kirol instalazio bihur daiteke.



Horretaz eta beste hainbat gauzaz hitz egin nuen Josema Berrocosorekin Beasaingo Arrano tabernan trago bat hartzen ari ginela; Goierriko eskalatzaile taldeak, Bhagirathi menditik itzuli nintzeneko eskusarekin, afari bat antolatu zuten Artzai-Enea jatetxean.
Josema, beste eskalatzaile batzuekin batera, asmo handiko proiektu baten parte da, Egino Bizirik. Proiektu horren helburua Arabako eskalada gune apartaren abnesia-sintomak arintzea da, beste gauza askoren artean.


Egoera eztabaidatu eta aztertu ondoren, gehiago egoera emozional batetik, azterketa zorrotz eta zientifiko batetik baino, argi geratu zen, Eginoko sektore nahasienetako bat Torre de la Leze bikaina dela; dorre ikusgarri honen oinetan ibiliz gero, garai, mota, kolore desberdin bateko eskalada aztarna asko ikus ditzakegu. Hori buruhauste handia da sektore honetako eskalada txukundu nahi duenarentzat. Solasaldi biziaren une batean; sinestezina da gai erakargarri batek egin dezakeena, nik, hiztun gutxiko ospea dudanak, orduak eman ditzaket eskalada solasaldi batean. Josemari esaten diot niri ere gustatuko litzaidakeela misterio bertikal horietako asko argitzea. Eguna zehaztu gabe adosten dugu elkarrekin joan behar dugula Torre de la Lezera.

Iñaki Mendizabal 6C+ arrakala lehen luzean.

Kontatu dudan bezala, Torre de la Lezeko eskalada argitzea lan handia zela iruditzen zitzaigun, baina, hori gutxi bada, anabasari beste lerro berri bat gehitzen diogu; Eginoko aparkalekuan Josema eta biok elkartzen garen egunean bide berri bat irekitzeko da. 
Torre de la Leze mendebaldeko hormak bere hasieran kanal nabarmen bat dauka eskuin bizkarrera eramaten zaituena, itxura guztien arabera pitzadura zabal hau zabaldu gabea dago. Lepo nabarmen horretatik, oinez, trabesia motz batean, erpinaren azpian jartzen zara berriro, azken luzeari ekiteko.


Goiza hezea zen, gau euritsu baten ondorengoa, eskaladarako desatsegina, nagitasuna eragiten duen goiza. Bosteko bero batekin agurtu nuen Josema Eginoko parkingean. Legazpiarra errioxatik zetorren, Anguianon eguzki goxoa utzita, giro bustia aurkitzeak harritu zuen. Ez genuen eztabaidatu eskalatzera joan ala ez, baldintzak betetzen zituen ala ez, motxilak prestatu eta abiatu ginen.

Iñaki Mendizabal 6c+ arrakala bigarren luzean.

Diedro hau ikusi nuen lehen aldian, horma eder horretara sartzeko atea zela jakin nuen, eta sinestezina dirudien arren, inork ez zuen zeharkatua. Torre de la leze mendebaldeko hormaren oina oso tentea da. Ez dut uste hau berezkoa denik, nabariak dira lehen bost metroetan meatze-ustiapenaren ondorio suntsitzaileak. Kaltzitako beta zuri gutiziatua, zoritxarrez, iraganean, arroka hauetatik kendua, ingurune bakar honen zati bat aldatzea ekarri zuen. Hodei beltzak ez dira desagertu. Duela urte batzuk meatzaritza-enpresa batek kaltzita hori ateratzeko proiektu bat aurkeztu zuen. Zorionez, baina oraingoz, asmoa baztertu egin dute.





Hormaren azpirainoko bidea laburra da, oraindik berotu gabe iristen zara, baina, hala ere, gustura kentzen duzu motxila astuna. Eremu bitxia oso laua da naturala izateko, eta landaredia, dena kolonizatu duena, gaztea eta bizia, Eginoko monolitoak babesten dituen jatorrizko artadi horretatik urrun oraindik. Eskalatzen hasteko prestatzen naiz, milaka aldiz egin dudan erritual bat da; friends handiak arnesaren eskuineko aldean jartzen ditut eta txikiak ezkerrekoan, beti txandakatuz, handia eta gero txikia, ordena garrantzitsua da. Nire fisurero banaezinak ezkerreko atzeko materialea-eramatekoan doaz, eta kontrako aldean fisurero-ateratzekoa. Gainerako materialak ez du berebiziko garrantzia.


Kontu handiz sartzen naiz arrail harritsuan barrena, Lezeko dorrearen dimentsiora daraman atean. Noizean behin Josemari harriren bat botako dudala jakinarazten diot, bloke ezegonkorrak daude lehen zati honetan, baina eskalatzeko eremu erraza da, ez du zailtasunik. Pareta tentetzean, ederragoa bihurtzen da; aurrez aurre dauden bi paretak angelu zorrotz bat osatuz estutzen dira, eta angelu horrek, bere erpinean, pitzadura luze batean hautsi, non friend-ak nahi bezala jar ditzakegun. Gora igotzeko, oinak paretaren bi aldeetan jarri behar dira. Posizio klasikoa da, tipikoa, eskaladaren erromantiko garaikoa, beste teknika batzuen gorakadagatik gutxiagora etorria, baina ni ez naizena eskalatzen nekatuko.

Bideak ez du galerarik, diedroa jarraitzea besterik ez du. Puntu batean soilik galtzen du kontinuitatea pitzadura honek, pantza moduko pareta tente bat, hau gaindituta berriro diedroan sartzen gara.

Bigarren luzea egiteko lekuz aldatu beharra dago. Diedroaren irteeratik bigarren luzea hasten den puntura hamar metro desplazatuko gara, ez du inungo zailtasunik, oinez egiten da. Naiz eta bigarren hau ere diedro batetik hasi, bata eta besteak ez dute zer ikusirik. Bigarren hau oso tentea dago, eta estua da, ez du autobabeserako aukerarik ematen. Heldulekuz oparoa den zatia gainditu ondoren haitz plaka tente baten azpira iristen gea. Oso mugimendu ederrak ditu zati honek. Monolitoaren azken zatian eskalada errezten da. Gora goazen eran ezkerreko tendentzia hartu behar dugu ertza utziaz. Ertz honetan bloke handi bat dago ezkerrera trabeska eginez saiestuko duguna, gero zuzen gora.

7a+ bidean. Aritz Azkue argazkia.

Behin Egino Bizirik bidea irekita, proiektu honen muinarekin hasteko unea iristen da; horma dotorean zer bide dauden ikertzea. Askotan txantxetan esan dut aditua naizela eskaladako arkeologian; inolako erreferentziarik gabe, denborak ahaztutako eskalada baten arrastoa jarraitzea zirraragarria egiten zait. Beharrezkoa ere ba dela esango nuke. Eskalatzen ez diren bideez betetako eskalada eskola batean bide berriak sortzea ez da iraunkorra. Agian bide horiek erreseinatu beharko dira, eta zaharberritu, berriz ere abiapuntu on bat izan ahal izateko.

7a+ bidean. Aritz Azkue argazkia.

Trastez betetako motxila batekin iritsi naiz Torre de la Leze Dorreko hormaren azpira, friend eta fisureroez gain mailua eta iltzeak ekartzen ditut. Asmoa behealdean dagoen pitzaduratik eskalatzen hastea da, eta behin bilera gaindituta, goiko horma tenteetara iristen saiatzea; biderik balego hor egon beharko luke. Aipatu dudan pitzadura hogei bat metroko bide eder bat da, parabolt oxidatuez hornitua, laurogeita hamarreko hamarkadan asko eskalatu zena.
Hau gaindituta, burdinezko mosketoi zahar bat zintzilik duen bileratik gora ezezaguna da niretzat, bada ez bada friendak eta fisuak daramatzat arnesean, edozer gauza espero dut. Bilera gainditu eta ezkerrera jarraitzen dut, plakan mugimendu tekniko eta gogorrak eginez. Iltze zahar batekin topo egiteak ez nau harritzen, aipatu dudan plaka gainditzean dago kokatua, bai ordea ondoren dagoen zortzi milimetroko parabolta, hau ez nuen espero. Kanal zabal baten hasieran nago eta hortik dela bidea ez dut zalantzarik, tarteka parabolt finak agertzeak baieztatzen dit ongi noala. Ez da zaila, horrek ez du esan nahi azkar joan daitekenik, seguruen arteko distantzia eta terrenoa ez ain noblea izanik tentuz joan beharra dago. Kanala tentetu eta estutzen denean erlaitz erosoa dago, hor dago bilera, iltzeaz eta espitaz hornitua.

7a+ bidean. Aritz Azkue argazkia.

Bigarren luzeak eskuinera egiten du puntu horretan, kanala utzi eta espoloi elegantea hartzen du. Hau niretzat ere aurkikuntza izan da; bidea dagoela ziurtatzen didalako, eta ekipatua dagoela ere. Baina anklaje hauek espitak dira, nahaste borrastea sortzen duena; hamarreko paraboltez hasi naiz, zortzikoak ondoren, espitak orain, egongo dira sorpresa gehiago? Eskaladan zehar materiale diferentzia honek esaten dit, momentu eta esku diferenteak ibili direla horma honetan zehar. Eta bai egon dela sorpresa bidearen azken zatian, azkeneko hiru seguruak hamarreko paraboltak dira txapa beltzarekin; beste esku hartze berria.

Bigarren luze hau deskribatzeko garaian, kilimak egin didala esan dezaket, ezaugarri bereko eskalada-bide askotan lortzen zaila den sabeleko zirrara. Agian oinen azpian neukan hutsune-sentsazioagatik, edo bakarrik eta babesgabe nengoelako horma eder horren aurrean. Ikaragarri ona dela diot, mugimendu bikainak dituela, eta giroa aparta dela, oso tentea, arroka onekoa. Beraz, niretzat, linearen sortzailea ez izan arren, harrotasun puntu bat daukat eskalatzaileentzat oso ona den erronka bat ezagutaraztea lortu dudalako eta, gainera, gozatzea lortu dudalako.

Iñaki Mendizabal bidea errepikatzera eraman dut, eta Oñatikoak nire hitzak berretsi besterik ez ditu egin.

Esan besterik ez zait geratzen, eta nahiz eta bide hornitua izan, lehen luzean oso ondo datorrela totem berde bat eramatea bilerarako sarrera babesteko, eta batez ere bigarrenean, totem beltz bat azken aurreko txapara iristeko.

7c lehen luzea. Aritz Azkue argazkia.

Deskribatzen dizuedan hurrengo bidea bi aldiz igoa nuen lehenago. Bigarren aldi hartan, bere garaian blog honetan kontatu nuen istorio bat sortu zen. Aritz Azkuerekin batera "elkarte" izeneko aldaera txiki bat sortu genuen eta horrela 7c eta 7b-ko bi luze eskalatu ahal izan genituen.
Oroitzapenetan atzera eginez, duela urte asko eskalatu nuen lehenengoz, gogoratzen ez dudan soka-lagun batekin, baina gogoan dut eskalatu genuen bidea originala zela, eta hori da orri hauetara ekarri dudana.


Banekien lehen luzea garbitu beharko nuela, sarrera ikusi besterik ez zegoen jakiteko denbora ez dela alferrik igaro, natura geldiezina dela. Lehen luze hau polita da, tonu klasikoa du, baina tramite hutsa dela esan behar dut, ondoren etorriko den festarako beroketa:
Sabelean korapilo bat duzula horma tentean gora igotzen hasiko zara, urduri, itxuraz oso zaila dena gainditzeko gai izango zaren zalantzan. Esperientziak esaten dizu hormak pixkanaka igotzen direla, pausoz pauso. Aurrera jarraitzen duzu. Zure hasiera urduritik hiru edo lau txapatara aurkitzen zara lehen oztopo serioarekin, bertikalagoa den sekzio leun bat; ezkerreko eskuko hatz garatuekin zulo kamuts bat hartzen duzu. Oinen posizioa zehaztea are zailagoa egiten zaizu, ezer ez da agerikoa, dena hain da leuna, eta benetan faltan botatzen duzu zure eskuineko oinari mugimendu luze bat egiten lagunduko dion erlaitz bat, zure eskuineko eskuak erliebe urrun bati heltzeko behar duen bultzada emango dion propultsatzaile bat. Gainditu ahal izateko uste handirik gabe pausoa frogatzen duzu; izan ere, lehenago, haserrealdi batean, porrotaren beldurrari aurre egitea beste irtenbiderik ez duzula erabaki duzu. Ezinezko mugimendua hortzak estututa eta begiak zabal-zabalik dituzula erasotzen duzu.
Lortu duzula ospatzeko tarterik ez dago, ahalegin guztia desiratutako heldulekua zure esku minberatutik ez irristatzeko da. Gainera, berehala datorkizu beste pauso bat, hau baino zailagoa dirudiena, eta ondoren beste bat, eta beste bat... zein ederra den bide hau.

7b bigarren luzea. Aritz Azkue argazkia.

Iker Artola 7b bigarren luzean.

Ez dur erremediorik, bide bat bukatu eta ondoan beste bat ikuskatzen dut. Lasaitu egiten nau sortzen ditudan lerro berriak krokis batean marrazten aritzeak, eskalada-proposamen gisa artxibatuta geratuko direnak. Agian batzuk ez dira inoiz berriro eskalatuak izango, horietako batzuen estilo zehatzak mugak jartzen ditu, baina, gutxienez, paretaren azpira eskalatzeko gogoz gerturatzen denak jakingo du han ze ibilera gertatu diren.

Josemari erakutsi nahi dizkiot egin ditudan aurkikuntzak. Torre de la Leze bezalako horma bat ezagutarazi behar da, kalitate handiko eskalada-bide hauek ezin dira desagertu. Garrantzitsua da beraien proiektua, niri ala iruditzen zait behintzat. Oso lan zaila da Eginoko aitzindarien eskalada epikoak eta gaur egungo ibilbide hiper-seguruak argitalpen berean uztartzea. Ulermena zaila da, bi hizkuntza desberdin hitz egiten dituzte eskalada hauek. Lehena hizkuntza minorizatua da, ia ez du hiztunik, eta besteari arrakastak gainbehera dakarkio; hiper-seguroak diren bideen arteko antzekotasunak kolapsatzera eramango du eskalatzailea, asperdurara.

Baina, denok espazio berdina eta izen bera erabiltzen dugu, eskalada, beraz, elkar ulertzera kondenatuta gaude. Animo Egino Bizirik ¡¡¡¡




























 















 

2024(e)ko apirilaren 23(a), asteartea

PEÑA TELERA - Chez Lulu

 

Eskalada-kronika hau idazten hastean, hausnartzeko eman didan errealitate batekin egin dut topo; izotz-bide gehien eskalatu dudan eremuak ez du sarrera bat bera ere blog honetan. Arrazoia bistakoa da, Internet existitu baino lehen egin ziren igoera hauek, eta horrek, nire kasuan, eskaladen nondik norakoak hodeian gordetzea gustatzen zaidanetik, mendizale bezala egin dudan bizitza erdia bildu ezin izatea dakarkit.



Peña Telerako "Chez Lulu" bidean Xabier Artolarekin batera izan ditudan gorabeherak kontatzen hasi baino lehen, utzidazue nire memoria gero eta urriagoan arakatzen, urte asko atzera joan nahi baitut:
Gogoan dut Peña Teleran hartu nuela nire lehen muturreko erabakia, ez baitut inoiz ahaztuko, eta ziur nago zentzuzkoa izan zela, eta oinarri bat sortu zuela nire mendiko bizitza gorabeheratsuan hartu behar izan ditudan antzeko beste erabaki batzuetarako.


Udaberriko eguzki freskoak argitzen zituen Tena haraneko larre berdeak, kontrastea handia zen Peña Telerako harresi ilun eta hotzarekin. Mendi puska ikaragarri horri arretaz begiratuz gero, elur zurizko zertzeladek apur bat apaltzen zuten mendi menderaezinaren itxura zakarra. Dagoeneko nire begi gazteak beti gorantz begiratzeko ohitura hartzen ari ziren, gailur urrun eta ezinezko horiek igotzeak pertsona bezala hobeto haziko nindutela pentsatuz. 

Bakarrik nengoen Peña Telerako tontor konkortuan, eta orain, denboraren prespektibatik begiratuta, horma tente hauetan igo ditudan bide gehienak horrela egin nituen, ni hobetzeko nahiarekin bakarka. Bixente Kerejeta behean geratu zen, harrizko aterbearen babesean, lo-zakuaren gozotasunean; honek ez zuen sentitzen nik sumatzen nituen tontor zorrotzen oihuak. Vignemale mendia igotzetik gentozen, nahikoa Bixenentzat. Ez zen lehen aldia tontor irrikatu hura zapaltzen nuena, ordurako eskalata nuen "Gran Diagonal" bidea, Lazkaoko Kiosko, Jon eta Imanol Lasa eta Txanpiren laguntzarekin. Baina goazen bizitzako erabakiaren narrazioari berriro heltzera; gailurra zapaldu izanaren zirrara harroa desagertu zitzaidan ohiko bideko “paso horizontal” arriskutsua zeharkatzen hasi nintzenean. Kranpoi malgu batzuk neraman larruzko bota arin batzuei lotuta. Nire esku dardaratian piolet luze bat, argi eta garbi eskasa izaten ari zena. Zalantza lodi batek estali ninduen beldur sakonak erraiak zulatzen hasi zitzaizkidanean; oinetan zabaltzen zen amildegiak bere halabeharrerantz erakartzen ninduela sentitzen nuen, dena zulo sakon horretan bukatuko zenaren ziurtasuna. Gorputza paralizatuta neukan, baina burua argi zegoen oraindik, elur-malda ezegonkor hura zeharkatzen tematzea gutun batera jolastea zela erabaki nuen, egon beharko zuela beste aukeraren bat, nahiz eta neketsuagoa izan bilatuko nuela. Buelta eman eta malda elurtuan gora berriro igotzen hasi nintzen. Han negoen ni abiapuntuan, Peña Telerako bizkar elurtuan zutik infinituari begira. Egoerak ez zuen irtenbide errazik, ez behintzat ingurua arrotza duen eskalatzaile batentzat. Ez dakit zerk eraman ninduen Cachivirizas puntarantz, baina ziur nengoen tontor liraina hegoaldeko isurialdetik zeharkatuz gero Cachivizas leporaino hel nintekeela. Egitea ez zen pentsatzea bezain erraza izan; elur sakonean zehar puska on bat ibili ondoren amildegi batek moztu zidan magalaren jarraitutasuna. Agian argitasun bizkorgarriagaitik izan zen, edo, horma elurrez garbi zegoelako, atzera bota zidan "paso horizontala" baino lorgarriagoa zela iruditu zitzaidan. Harresi malkartsuan behera jaisten hasi nintzenean seguruago sentitu nintzen, mugimenduak normalago egiten zitzaizkidan, erortzeko aukera kontrolatuago neukan. Harrotasuna berreskuratu nuen Cachivizasko lepora iritsi nintzenean; mendiak jarri zidan oztopo arriskutsua modu seguru samarrean gainditu ahal izateak sortu zidan poza hain izan zen handia oraindik ez dudala ahaztu.


Negua errebelde dabilenez, bere mesedeak garaiz eskaintzeari uko eginez, Xabierrek eta biok generaman asmoa sasoiz kanpo zegoen; eguzkiaren argitasun epelak apurka-apurka horma iluna bereganatu du, harkaitzean itsatsitako elurra urtuz. Egunsentian Peña Teleraren iparraldeko horma ikaragarria baloratu ahal izan genuenean, neguko eskalada bat egin ahal izateko itzal freskoaren babesa bilatu beharko genuela argi ikusi genuen. Maria Jose Aller bidearen kanal zabal eta buka ezinean sartu ginen Chez Lulu bide ederrarean gure irrikak husteko.
Chez Lulu bidea ezagutzen nuen, orain hogei urte izan zen, eta kronika honetan azaltzen saiatzen ari naizen bezala, bide hau ere bakarka egin nuen.



Kapiren bloggatik hartutako krokisa.



 Arroka biluziari itsatsitako izotz zuriak erakarpen eutsiezina eragiten du nigan, pioletak kolpez-kolpe sartu eta egitura delikatu horretan murgiltzeko gogo kontrolaezina da.

Bidearen lehen luzea delikatua zegoen, ohi baino meheagoa, oztopo erakargarri hori ezkerraldeko izotz-jauzi batetik gainditu genuen.



Hirugarrenak ere komentario bat eskatzen du; luze eder honetan, tiradari zailtasuna ematen dioten bi irtengune daude. Gune tente horiek izotzez justuak zeuden, eta ohikoa baino gehiago ahalegindu behar zinen.



Laugarren luzeak ustekabean harrapatzen zaitu; izotzezko kanala harresi gaindiezin baten azpian amaitzen da.



Bostgarren luzearen irtenbiderik errazena ertz zorrotz batera iristea da, ezkerrerantz trabesia eginez, eta hori egiten du bideak. Horain hogei urte haitzezko luze hau gainditzeko katuoinak jantzi nituen, oraingoan kranpoien puntak kontu handiz jarriaz igo dugu.



Goiz osoan zehar hezurretaraino sartzen zitzaigun ipar haize hotza areagotu egin zen bilera antolatu genuen ertz zorrotzean, horma garaiek ematen ziguten babesa kanaletik irtetean galdu genuen. Dimentsio bertikal eta hotz honen irteera hurbil zegoen; marra zuri batek zeru desiratua mozten zuen, lainoek ziztu bizian eta oztoporik gabe gurutzatzen zuten muga. Elur-kanal zabal eta inklinazio gutxiko batek eguzki suspergarriaren besoetan egotetik bereizten gintuen. Elurra, bide ikusgarri honetan zehar bezala, egoera ezin hobean zegoen, lehor eta gogor, pioleten punta zorrotzak mantu zurian bortxarik gabe finkatzen ziren.


Eguzkiak ez zuen gure gorputz izoztuak berotzeko gaitasunik, ipar haize gupidagabeak irabazten zuen partida. Ez genuen komentatu beharrik izan, metro gutxira genuen Peña Telerako tontorra lekuz kanpo zegoen, babes bila jaistea eta egindako balentriaz gozatzen hastea lehenetsi genuen.

Luzea eta neketsua izan zen Y kanaleko jaitsiera; bi rapelen ondoren, kanalaren ia bi heren jaitsi behar izan genituen atzerantz.


Pozgarria izan zen Iker Artola beheran aurkitzea, eguzkitan, haizearen babesean, harri batean eserita. Donostiarrak kafe bero, ketsu eta bizigarria prestatu zigun; diruak gauza asko ez ditu erosten eta horietako bat adiskidetasuna da, bejondeizula Iker.