non-stop eskalada bloga: WADI RUM Beduinoen altxorra

Mohamedi irribarre borobil bat marraztu zitzaion aurpegian hatz lodiarekin ongi keinua egin nionean. Beduino lodiak nire izena zeraman karteltxo bat zeukan eskuetan, Ammango aireportuan gure zain zegoen.
Mohamed nekez mugitzen zen, arnasa hartzeko ere ahalegindu behar zuen. Gizon sendoa zen Beduinoa. Bere txilaba marroi zimurtuarekin, eta sandalia arruntekin, pertsona abandonatu baten itxura zuen. Zioenez hogei urte zeramatzan taxilari lanetan, lehenago soldadu izan omen zen. Bere autoa hondarraz betea zegoen, inguratzen gintuen basamortuko hondarra, dastatu ere egin genezakeena.

Goizeko ordu bietan iritsi ginen Rum herrira, hiru ordu eta erdiko bidaia Aman hiriburutik egin ostean. Mohamedek Atayeken etxean utzi gintuen, honek gela bat utzi zuen prestatua guretzat.

Atayek Beduinoa da, eta beraien moduan janzten da ere, txilaba eta buruko zapiaz. Gaztea, argala eta garaia da. Ilea, begiak eta azala ilunak ditu. Mendiko eta basamortuko gidaria da. Turismotik bizi da, eta horrekin familia aurrera ateratzen du, emaztea eta hiru alabak.

Nahiz eta oso nekaturik oheratu, ezin izan genuen ongi lo egin. Lokartu eta handik gutxira, megafoniaz otoitzak ozenki zabaltzen hasi zen imama. Handik lasterrera argia sartzen hasi zen hautsez betetako leihoetatik, hemen goizeko seietan argitzen du. Eta gure atsedenaldirako kaltez, Janila, Atayek-en alaba gazteena, gu ezagutzeko irriki zegoenez, gure gelako ate ondoan jolasean zebilen lehen ordutik mota guztietako hotsak ateraz.

Gelako atea irekitzean, zirrara eragin zigun inguratzen gintuen neurrigabekeriak, basamortuko hareak mendi eta hareharrizko dorre erraldoiak osatuz altxatu zirela zirudien. Paisai gogor honen kolore nagusia marroi iluna zen, eguzkiak erretako harearen tonua, hemen ez zegoen landaredi izpirik.

Horma tente hauek hareharrizko motakoak dira. Harri garratza da, inguru guztia bezala, lixa dirudi. Harria hatzekin ukitzean hondar partikulak sentitzen dira larruazala urratzen. Aitzitik, harri mota hau biguna da, zizelkatzeko erraza, lur gutiziatu hauetan bizi izan diren kultura ezberdinek mendeetan zehar egin duten bezala.

Horma guztiak ez dira onak eskaladarako, gehiena haitz hauskorra da, azukrea moduan eskuetan desegiten dena. Tarteka, naturaren kapritxoz, haitz sendoa dago, arrakala eta helduleku egokiaz beteta, eta hau eskalatzaileentzat gozamena da. Oso baliagarria izan dakiguke egon den norbaiten aholkuei jarraitzea, eskalada-bide onenen zerrenda izateak leku zoragarri honetako egonaldia salba diezaguke.

Aquario bidea

Atayek gosari ugaria ekarri zigun, jaki goxoz betetako erretilu bat, etxean ekoitzitako produktuekin; oliba txiki eta mingotsak, tomatea odola baino gorriagoa, arrautza-tortilla; kolore horiak bere kalitatea eta freskotasuna salatzen zituen. Aitaren atzetik bi alaba gazteenak sartu ziran sabai altuko gelan, begi argiko bi atzerritarrek ikusmin handia sortu diete, eta izkina batean eserita, adi ikusten zuten nola jaten dugun gosaria, tarteka inozentzia barre txikiak eginez.

Bidaia luzearen ondorioz nekatuta bageunden ere, eguna aprobetxatu nahi genuen, ez genuen egunik soberan, eta eskalada zerrenda luzea zen.

Rumeko kale itsugarrietara eskalada-materialez betetako motxilak bizkarrean genituela atera ginenean, beste planeta batean geundela zirudien: hareazko kalean gora gindoazen astiro, bidegurutze batean gamelu-karabana bati pasatzen utzi behar izan genionean. Animali eder horietako baten gainean zihoan gameluzain harroak adeitasunez agurtu gintuen urrutiko lurralde idorrean desagertu aurretik. Ametsa zen hau, mila eta bat gauetako ipuin bat.

Jebel-rumen ekialde horma handia zen lehen eskalada egunerako helburua, herriaren gainean tente hilarri erraldoi bat bezala altxatzen den pareta. Aquario eta mano Negra bideen konbinazio bat eginez hareharri mingots honekin kontaktuan jarriko ginen. Bide hauek materialez nahiko hornituta daude, bizkorrak dira eta bide beraietik rappela daiteke. Asko gustatu zitzaizkigun, oso atsegina izan zen eskalada.

Raid mit the Camel bidea

Bigarren egunean, gau luzearen ondoren, indarberrituta esnatu ginen. Atayek-en etxean egotea, eta eskalatzea beste ezertan pentsatu beharrik ez izatea lagungarria da horretarako, bizitza perfektuaren antzekoena da.

Gosari atsegina dastatzen genuen bitartean eskalada aukera ezberdinak aztertzen aritu ginen. Chemari eta biok ados geunden zerbait gogorragoa probatu genezakeela; Raid mit the camel bidea aukeratu genuen.

Bide ezin hobe hau ere Jabel-Rum bikainean dago. Luze ikusgarriak ditu, konbinatuz; pitzadurak, plaka eskalada eta sabaiak. Pareta handiko giroa lehen luzetik azkenera arte senti daiteke.

Abu Adina Towers

Lyonheart bidea

Lionheart bidea

Hirugarren egunean basamortu amaigabean barneratzea erabaki genuen, eta oinez irten ginen herriaren babesetik hondar kiskalgarria zapalduz. Abu Adina Towerrera gindoazen, Lionhearth bide ospetsua genuen helburu.

Ikaragarri ona iruditu zitzaidan bide hau, ikusgarria, eta ez bakarrik eskalada gaitik, lekuak ere ez du parekorik. Ordura arte, egin zizkiguten eskalada-bideen zerrendak eta eman zizkiguten aholkuek ez ziguten hutsik egin.

Bide paregabe hau eskalatu, horma tente honen punta kamutsa zapaldu eta rappelatuz jaitsi ondoren, naturak ikuskizun aparta eskaini zigun; ekaitz giroa sortzen ari zen, eta gure basamortu zeharkaldi guztia, paretatik herrira gauez eta tximista eta trumoi artean egin genuen, euri pixka bat ere egin zuen, ezohikoa paraje lehor hauetan, sekulako esperientzia izan zen.

N. Nassrani ekialde aurpegia

Guerra Santa bidea

N. Nassrani gailurrean

Laugarren eskalada burutzeko Atayek-en laguntza behar izan genuen, bere 4x4 ibilgailuarekin N. Nassrani paretara eraman gintuen, eta haue ere esperientzia izan zen, Ibilgailuek basamortuan zehar joan-etorrian uzten dituzten gurpilen arrastoari ziztu bizian jarraitzen genion bitartean, pentsatu nuen posible izango zela neurrigabekeria hori guztia ikustea eta ezagutzea, eta gustura jarraituko nuela urrunean sumatzen zen orizonterantz.

Arnaud Petit eskalatzaile frantsesaren Gerra Santa bidea jarri genuen helburu. Bide ikusgarri hau egin genituen eskalada bideetatik zailena izango litzateke, baina ez da konpromiso handiena duena. Ekipatuta dago Guerra Santa bidea, zinta express hutsez eskalatu daiteke. Asko gustatu zitzaidan marra ikusgarri hau, eskalada pausu ederrak ditu plakan.

Eguna haizetsua zen, eta hori traba izan zen egun osoan zehar, batez ere hormaren tontorreko ikusmiraz gozatu ondoren rappelatzen hasi ginenean, haizeak eskalada-sokak mugitzen zituen alde batetik bestera horma lakarrean, eta haietako bat katigatzera iritsi zen, zorionez eta ahalegin handiz askatzea lortu genuena.

Jebel um Ejil pareta

The Beauty bidea

Azken eskalada bideak, bidaia zoragarri honetako bosgarrenak, haran ikusgarri honetako beste horma handira eraman gintuen, Jabel um Ejil hormara. Nekatuta geneuzkan gorputza eta behatzak odol bizian. Eskalada-sokek ere ez zuten guk baino itxura hoberik, soken kanpoko zorroa arrokarekin igurtziz suntsituta baitzuten. Leku paregabe honi agur esateko aukeratutako bideak The Beauty du izena. Eskalada zaila ez bada ere, bidearen izenak adierazten duen bezala, benetan ederra da.

Horma honetara iristeko Jabel-Run dotorea atzean utzi behar duzu, bata bestearen aurrean baitago. Hurbilketa ere asko gustatu zitzaidan oraingo honetan, urrats bakoitzean mota, forma eta kolore desberdinetako animaliak, landareak eta arrokak aurkituz joaten zara, ibilaldiaren bi orduak laburrak egiten dira.

Eskalada bide lirain honek arrakala sistema garbi eta perfektua jarraitzen du kalitatezko harkaitz batean, non fisureroak eta friendak modu erraz eta egokian jartzen diren. Ez da luzea, sei luze ditu, igo eta errapelatzen jaitsi azkar egiten da.

Herriko buelta Kharazen Canyon arroilatik egin genuen. Arroka zizelkatzen duen pitzadura sakon horrek Jabel um Ejil mendia alderik alde banatzen du, eta N. Nassrani hormako haranetik, aurreko egunean egon ginen lekutik, Rum herriraino gurutzatzeko aukera dago. Azken zatia baino ez genuen jaitsi eta paisaiaz txunditu ginen, pena hartu nuen osorik ez egiteagatik.

Rumeko kaleak

Nabateoen tenplua

Rum herria ez da polita, nire mendebaldar ikuspegitik begiratua utzia dago, zikina. Aldi baterako egina dagoela dirudi, Beduino kanpamentu bat moduan, edozein egunetan dena bildu eta hanka egiteko prestatua. Eta, betiere, hondarrak basamortuari nekez irabazi zaizkion espazioak berriro erreklamatzeko arriskupean.

Hormetan aurkitu dituzten Petroglifoen arabera, jakintsuek badakite Tamudiako kultura leku honetan zaharrena zela. Nabatearrek ere bazituzten beren herrixkak hemen, Petrako biztanleak Nabateokoak ziren. Allat jainkosaren tenplua, Jebel Rum azpian dagoena, Nabateoe kulturaren froga bat da. Adituek diote Nabateotarrak Beduinoen arbasoak zirela.

Burutu genituen bideen zerrenda:

JEBEL RUM East dome

*Aquarius + Mano negra. Lau luze egin genituen lehen egunean.

*Raid mit the Camel. Denbora falta, azken lau luzeak ez genituen igo. Logistika arazoak.

JEBEL RUM South

*Lau luze igotzen ditugu,horietako bat berria, nahastu garela konturatzen garen arte. Logistika arazoak.

ABU ADINA TOWERS

*Lionheart

N. NASSRANI

*Guerra santa

JEBEL UM EJIL

*The Beauty

Ez da zaila Wadi Rum-era bidaiatzea, oso turistikoa da Jordania, eta ondo hornitua dago hotel eta garraio publikoz. Gu denbora justuaz ibili behar genuenez Ayatek-en zerbitzuak kontratatu genituen. Norbait interesatua balego hemen du bere email helbidea. Eta baliagarri izango zaizue jakitea ordaintzen genituen prezioak honako hauek direla:

Atayek Hamad Al-Zalabea

deser-guide@yahoo.com

*Taxia Ammango aireportua - Wadi Rum 90JD

*Gosaldu + Afaldu + Lo egin 20JD egun

*4x4 autoa N. Nassrani 30JD

Euro bat 0,75JD aldatu genuen guk. Aqaban Amman-go aireportuan baino aldaketa hobea dago.

Bidai hau nire lagun Chemari-rekin egin dut.